مقایسة قابلیت‏های سواد اطلاعاتی دانشجویان حضوری و مجازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه بوعلی سینای همدان

2 دانشجوی دکتری برنامه‏ریزی درسی دانشگاه بوعلی سینای همدان

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مقایسه دانشجویان دانشگاه‏های حضوری و مجازی در برخورداری از مهارت‏های سواد اطلاعاتی است. روش این پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری آن را دانشجویان دوره کارشناسی ارشد حضوری و مجازی دانشگاه تهران تشکیل می‏دهند. با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی طبقه‏ای و بر اساس جدول کرجسی و مورگان 327 دانشجوی حضوری و 205 دانشجوی مجازی به عنوان نمونه انتخاب شدند و داده‏های پژوهش با استفاده از پرسشنامة محقق ساخته سنجش سواد اطلاعاتی جمع‌آوری شد. ضمناً روایی آن از طریق نظرات اصلاحی پنج نفر از متخصصان و پایایی آن با محاسبه آلفای کرانباخ به مقدار 89/0 دست آمد. تحلیل داده‏های به دست آمده نشان می‏دهد که میزان سواد اطلاعاتی هر دو گروه دانشجویان حضوری و مجازی، بالاتر از متوسط است و بین دانشجویان حضوری و مجازی، از حیث توان تشخیص ماهیت و گستره اطلاعات، استفاده مؤثر از اطلاعات، درک مباحث اخلاقی – اجتماعی مرتبط با کاربرد و ارزیابی منابع اطلاعاتی، تفاوتی وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparison between Attending and Virtual Students' Information Literacy Competencies

نویسندگان [English]

  • Farhad Seraji 1
  • Sara Khodaveisi 2
چکیده [English]

The main purpose of this study is comparing information literacy competencies between attendance students and virtual students. Methods: The research method is descriptive – survey. The statistical population was all virtual and attendance students of Tehran university. 327 attendance and 205 virtual students were selected by using the random categorization method based on kerjecie and morgan table.In order to collect data a researcher-made questionnaire was used. . The Validity of this tool was confirmed from five expertise points of view and its reliability was estimated as 0/89.
Results:. Findings showed that the information literacy competencies of attendance and virtual students were appropriate.Conclusion: There was no significant difference between attendance and virtual students in information literacy competencies and their abilities are the same at 1) Determining the extent of information need. 2) Using information effectively to achieve a purpose 3) understanding legal and ethical aspects of information using 4) critical evaluating of information sources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information literacy
  • virtual student
  • attendance student
  • Higher Education
  • life long learning
پندپذیر، معصومه و چشمه‌سهرابی، مظفر (1389). بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه بر اساس مدل شش مهارت بزرگ آیزنبرگ و برکویتز. فصلنامه تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‏های عمومی، 16 (2): 115 – 137.
جعفریان، سکینه و سعیدی پور، محمد (1392). بررسی نیمرخ سواد اطلاعاتی، تفکر انتقادی و عزت نفس تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی از لحاظ پیشرفت تحصیلی. اندیشه‏های نوین تربیتی،  9(3): 49- 67.
جوکار، عبدالرسول و اسماعیل‌پور، رضیه (1388). آموزش مجازی و سواد اطلاعاتی: بررسی موردی آموزش‏های مجازی در دانشگاه شیراز. فصلنامه کتاب، 77: 13 – 26.
زاهد بابلان، عادل و رجبی، سوران (1390). بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی دانشجویان. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش،  5(4): 309 – 317.
صیفوری، ویدا و غفاری، سعید (1390). سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه. فصلنامه نظام‏ها و خدمات اطلاعاتی، 1 (1): 95 – 108.
طبیب‌نیا، ویدا (1385). بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه آزاد واحد علوم، تحقیقات و فناوری.
عاصمی، عاصفه؛ ریاحی‌نیا، نصرت و زندیان، فاطمه (1390). سواد اطلاعاتی: آموزش و یادگیری. تهران: انتشارات کتابدار.
علی‌نژاد، مهرانگیز؛ سرمدی، محمدرضا؛ زندی، بهمن و شبیری، سید محمد (1390). سطح سواد اطلاعاتی و نقش آن در فرایند آموزش یادگیری الکترونیکی دانشجویان. فصلنامه تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‏های عمومی، 17(2): 337 – 371.
قلم‌باز، سپیده و معرف‌زاده، عبدالحمید (1388). بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه پیام نور مرکز دزفول در سال تحصیلی 86- 85 و ارائه راهکارهای بهبود وضعیت موجود. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات دانشگاه شهید چمران اهواز، 16(4): 167- 198.
میری، الهام و چشمه‌سهرابی، مظفر (1390). بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه علم و صنعت ایران – واحد اراک در محیط دیجیتال (1388-1387). فصلنامه دانش شناسی (علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و فناوری اطلاعات)، 4 (13): 65 -76.
نادری، منور؛ شهرآبادی، عفت؛ رضائیان، محسن و هادوی، مریم (1392). بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان علوم پزشکی دانشگاه رفسنجان. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 12(3): 631 – 640.
 
Chu, S. K.; Tse, S. K & Chow, K. (2011). Using collaborative teaching and inquiry project-based learning to help primary school students develop information literacy and information skills. Library & Information Science Research, 33: 132–143.
Corrall, S. (2008). Information literacy strategy development in higher education: An exploratory study. International Journal of Information Management (28): 26–37.
 Cullen, R.; Clark, M. & Esson, R. (2011). Evidence-based information-seeking skills of junior doctors entering the workforce: An evaluation of the impact of information literacy training during pre-clinical years. Health Information & Libraries Journal, 28 (2): 119-129.
Diekema, A. R.; Holliday, W. & Leary, H. (2011). Re-framing information literacy: Problem-based learning as informed learning. Library & Information Science Research, 33: 261–268.
Eskola, E. L. (2005). Information literacy of medical students studying in the problem-based and traditional curriculum. Information Research, 10 (2): 31-45.
Hepworth, M. & Walton, G. (2009). Teaching information literacy for inquiry-based learning, Chando Publishing, Oxford.
Hogarth, A. (2008). Introducing a collaborative technology strategy for higher education students: Recommendations and the way forward. Educ Inf Technol, 13: 259–273.
Kennedy, D. M. (2008). Digital Literacy Research. In Lawrence A. Tomei. Encyclopedia of Information Technology Curriculum Integration. New York: InformatIon Science reference.
Kimsey, M. B. & Cameron, S. L. (2005). Teaching and assessing information literacy in a geography program. Journal of Geography, 104: 17−23.
Laxman, K. (2010). A conceptual framework mapping the application of information search strategies to well and ill-stractured problem solving. Computers and education, 55 (2): 513- 521.
Magnuson, M. L. (2013). Web 2.0 and Information Literacy Instruction: Aligning Technology with ACRL Standards. The Journal of Academic Librarianship, 39: 244–251.
Maitaouthong, T.; Tuamsuk, K. & Techamanee, T. (2010). Development of the instructional model by integrating information literacy in the class learning and teaching processes, Education for Information, 28 (2-4): 137-150.
Mokhtar, I. A.; Majid, S. & Foo, S. (2008). Information literacy education: Applications of mediated learning and multiple intelligences. Library & Information Science Research, 30: 195–206.
Saunders, L. (2012). Faculty Perspectives on Information Literacy as a Student Learning Outcome. The Journal of Academic Librarianship, 38 (4): 226–236.
 Shanahan, M. C. (2007). Information literacy skills of undergraduate medical radiation students. Radiography, 13: 187-196.
Stewart, K. N. & Basic. J. (2014). Information encountering and management in information literacyinstruction of undergraduate student. International Journal of Information Management, 34: 74– 79.
Vord, R. V. (2010). Distance students and online research: Promoting information literacy through media literacy. Internet and Higher Education, 13: 170–175.