مبانی روش‌شناختی و فلسفی آموزش از دور، نسل‌ها و نظریه‌های آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف تحقیق، ارائة مبانی روش‌شناختی و فلسفی و بیان سیر تحول نسل‌ها و نظریه‌های مهم آموزش از دور است. برای انجام تحقیق از منابع هدفمند در دسترس و کتابخانه‌ای و از شیوة مروری-تحلیلی استفاده شده است. در سال‌های اخیر، آموزش از دور به عنوان یک نظام آموزشی جدید، به علت داشتن توانایی‌هایی چون استفاده از فنّاوری‌های ارتباطی، تعامل هفتگانه، میزان بالای استقلال یاد گیرنده و نبود محدودیت زمانی و مکانی در آموزش، توانسته است برخی از مشکلات نظام آموزش سنتی را حل کرده و به عنوان مکمل و همسو با آموزش سنتی ایفای نقش کند؛ از سوی دیگر، می‌توان سازه‌گرایی را به عنوان مبانی روش‌شناختی، و هستی‌شناسی را به عنوان مبانی فلسفی این نوع آموزش در نظر گرفت؛ علاوه بر این، این نوع نظام آموزشی در طول پنج نسل دوران رشد و تحول خود، آموزش مکاتبه‌ای، آموزش رادیویی و تلویزیونی، آموزش مبتنی بر رایانه، آموزش چندرسانه‌ای و سرانجام آموزش الکترونیکی را طی کرده تا اینکه دارای پایه‌های قوی نظریه‌پردازی از جمله نظریه مطالعه مستقل، صنعتی شدن آموزش، تعامل آموزشی، فاصله تراکنشی و نظریه کنترل آموزشی شده است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Methodological and Philosophical Foundations of Distance Education and its Theories

نویسنده [English]

  • Hossein Najafi
چکیده [English]

The purpose of this analytical review is to discuss the methodological and philosophical foundations of distance education. In recent years, distance education has solved many of the problems of traditional education through the use of communication technology, new interaction experiences, learner autonomy, and lack of time and space limitation. On the other hand, constructivism can be considered as the methodological foundation and Existentialism as the philosophical foundation of this type of education. In addition, during five generations of its growth and development, distance education has passed the periods of correspondence education, education through media, computer-based education, multimedia education, and finally electronic education. Now, it possesses solid theoretical foundations, including theories of independent study, industrialization of education, transactional distance, and control in the teaching-learning process. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Distance education
  • Constructivism
  • Existentialism
  • theorization
ابراهیم‌زاده، عیسی (1386). انتقال از دانشگاه از راه دور سنتی به دانشگاه مجازی: نوآوری و چالش تغییر. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شمارة 43 (133-113).
ابراهیم‌زاده، عیسی (1385). تعلیم و تربیت مبتنی بر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات: جستارهای مفهومی. فصلنامة پیک نور، سال چهارم، شماره 4 (13-3).
ابراهیم‌آبادی، حسین (1383). توسعهعلمیوتوسعهفرهنگی. در دایرۀ‌المعارف آموزش عالی. تهران: بنیاد دانشنامة بزرگ فارسی.
آندرسون، تری و فتی، الومی (1385). یادگیری الکترونیکی از تئوری تا عمل. ترجمه عشرت زمانی و امین عظیمی، تهران: مؤسسه توسعه آموزش مدارس هوشمند.
فراهانی، ابوالفضل (1380). بررسی هزینه‌ها و مقایسه کیفیت آموزشی تربیت بدنی در نظام آموزش از دور و حضوری. حرکت، سال 8، (35 -15).
فرج‌اللهی، مهران و دهباشی شریف، فروزان (1388). رشد آموزش از راه دور در ایران و جهان. تهران: دانشگاه پیام نور.
گوتک، جرالد (1385). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی. ترجمة محمد جعفر پاک‌سرشت، تهران: سمت.
منیعی، رضا (1386). توسعة آموزش از راه دور در نظام آموزش عالی (فرصت‌ها و چالش‌ها). رهیافت، شماره 31، پاییز و زمستان 1386.
نجفی، حسین (1391). مطالعة تأثیر نظام دانشگاهی آموزش از دور بر توسعة منابع انسانی و طراحی الگویی مناسب برای آن، رسالة دورة دکتری رشته برنامه‌ریزی آموزش از دور، تهران: دانشگاه پیام نور.
نجفی، حسین (1390). تأثیر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در فرایند یاد دهی و یادگیری. فصلنامه پیک نور، سال نهم، شماره 1 (59-51).
Beth, C (2003). History, Theory, and Quality indicators of Distance Education. Texas: Longman.
Daniel, S. J (1998). Mega-Universities and Knowledge Media: Technology strategies for Higher education. London: Keegan page.
Dew, R. (2002). E-Learning the Word, London: fulmar.
Holmberg (2003). A Theory of Distance Education based on Empathy. Hand Book of Distance Education. Hamburg: Lawrence Erlbaum Associates.
Keegan, D. (1996). Foundations of Distance Education. London: Rutledge.
Moore, M (1990). Background and overview of contemporary American distance press. Madison: Contemporary issues American distance.
 Pawlowski, T. (2006). Information Technology and Education; Leeds: Kork.
Peters (2002). Distance Education and Industrial Production. London: Rutledge.
Rosenberg, M, J. (2001). E learningstrategies For Peleverimy Knowledge in the Digital Age: New York: McGraw –Till.
Rumble, (2008). Distance Education of Economics, London: Rutledge
UNSECO. (2002).Distance and open Learning: Strategically and Economical approach, France.
UNESCO. (1997). AdultLearning and the Challenge of the 21Century Confintea: Hamburg.
Wedmeyer, C. A (1981). Learning at the Backdoor: Reflection Ticknor Traditional learning in the lifespan. Madison. University of Wisconsin press.