بررسی وضعیت اخلاق حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه شهید چمران اهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

 اخلاق حرفه‌ای به‌عنوان یکی از عوامل موفقیت سازمان، امروزه مورد توجه قرارگرفته است و یک مزیت رقابتی شناخته می‌شود. هدف این پژوهش آگاهی از وضعیت اخلاق حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه شهید چمران اهواز است. جامعه آماری تمامی مدیران گروه (50 نفر)، اعضای هیئت علمی (554 نفر) و دانشجویان تحصیلات تکمیلی (2586 نفر) بود. از این تعداد، 234 نفر از اعضای هیئت علمی و 335 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. تمامی مدیران گروه (50 نفر) نیز به‌عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. از پرسشنامه اخلاق حرفه‌ای کادوزیر برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شد (83/0=α). تحلیل داده‌ها با آزمون‌های تی تک‌گروهی و تحلیل واریانس یک‌راهه انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد وضعیت مدیران گروه‌های آموزشی در تمامی مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای (صادق بودن، عدالت و انصاف، مسئولیت‌پذیری، وفاداری، احترام به دیگران، همدردی با دیگران، برتری‌جویی و رقابت‌طلبی و همچنین رعایت و احترام نسبت به ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی)، بالاتر از حد مطلوب یا مطلوب است. البته بین دیدگاه سه گروه مورد مطالعه (خود مدیران گروه، دانشجویان تحصیلات و تکمیلی و اعضای هیئت علمی) در این خصوص در برخی از مؤلفه‌ها، تفاوت‌هایی مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Status of HODs (heads of departments) Professional Ethics: An Investigation at Shahid Chamran Universtiy of Ahvaz

نویسندگان [English]

  • Seyed Abbas Razavi 1
  • Hossein Elhampour 2
  • Ehsan Berkehbad 3
1
2
3
چکیده [English]

Abstract: Nowadays, Professional ethics is one of the factors in the success of any organization and is known as a competitive advantage. The purpose of the present research is to investigate the status of heads of departments (HODs) in term of professional ethics. The population of the research was HODs (N=50), faculty members (N=554), and graduate students (N=2586). All HODs were involved in the research (n=50). But faculty members and graduate students were selected using stratified sampling method (n=234, n=335). The study was generally descriptive and specially survey. Cadozier questionnaire was used to collect data (α=0.83). Descriptive and inferential statistics were used to analyze the collected data. Data analysis was performed in SPSS V.22 using on sample t-test and one- way Analysis of Variance (ANOVA). Results indicated that the status of professional ethics is desirable and above it. But differences were observed among HODs (Heads of Departments), faculty members, and students' point of view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethics
  • Professional Ethics
  • Managers’ ethics
  • Higher Education
  • Heads of Departments
منابع
احمدی، فریدون (1392). تأثیر عوامل مؤثر بر اخلاق حرفه‌ای سازمان‌های خدماتی. اخلاق در علم و فناوری، 8 (3)، 35 – 42.
اسلامی، محمدتقی؛ دبیری، احمد و علیزاده، مهدی (1388). اخلاق کاربردی: چالش­ها و کاوش­های نوین در اخلاق عملی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
الجزایری، شیرین (1379). بررسی سبک‌های رهبری مدیران گروه‌های آموزشی دانشگاه اصفهان و صنعتی اصفهان بر اساس نظرات اعضای هیئت علمی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
اله‌ویسی، گه‌شین (1390) تحلیل و بررسی جایگاه اخلاق حرفه‌ای در تدریس در مراکز دانشگاهی: تأملی بر آراء و دیدگاه‌های اساتید دانشگاه کردستان. اولین همایش بین‌المللی مدیریت، آینده‌نگری، کارآفرینی و صنعت در آموزش عالی. سنندج 28 و 29 اردیبهشت.
امیری، علی‌نقی؛ همتی، محمد و مبینی، مهدی (1389). اخلاق حرفه ای؛ ضرورتی برای سازمان. معرفت اخلاقی، 1 (4)، 137 – 159.
ایزدی‌فرد، علی‌اکبر و کاویار، حسین (1389). مسئولیت‌پذیری کارگزاران و مدیران از دیدگاه امام علی (ع) با تأکید بر مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای. پژوهش‌نامه علوی، 1 (2)، 1 -20.
باقری، حسین؛ صالحی، محمد و حاجی‌زاد، محمد (1389). اخلاق حرفه‌ای در مدیریت. پژوهش‌نامه اخلاق. 3 (7 و 8)، 9 – 28.
بوذرجمهری، فتح‌اله؛ منصوریان، مهسا؛ هرندی، یاسمن و بوذرجمهری، حسین (1392). ارزیابی اخلاق حرفه‌ای اساتید دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد از دیدگاه دانشجویان این دانشگاه. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی. 8 (3)، 44 – 52.
بیک‌زاد، جعفر؛ صادقی، محمد و ابراهیم‌پور، داود (1391). تأثیر عوامل سازمانی بر رشد اخلاق حرفه‌ای کارکنان. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 7 (2)، 1 -9.
جواهری، فروغ (1389). بررسی و مقایسه نظرات اساتید و دانشجویان در مورد ویژگی یک استاد خوب دانشگاهی. سمینار سراسری توسعه آموزش علوم پزشکی سنندج، 12-11 اسفند.
جهانبخش، منیژه (1388) بررسی مبانی نظری اخلاق حرفه­ای در اسلام، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
سلطان‌زاده، وحید؛ امراهی، اکبر و اسم‌حسینی؛ غلامرضا (1393). وضعیت استانداردهای اخلاق حرفه‌ای اعضای هیئت علمی از دیدگاه دانشجویان پرستاری. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. 7 (1)، 19 -23.
سلطانی، مرتضی (1382). مدیریت اخلاق در سازمان. ماهنامه تدبیر، 132، 34 – 36.
سلیمانی، نادر؛ عباس‌زاده، ناصر و نیازآذری، بهروز (1391). رابطۀ اخلاق کار با رضایت شغلی و استرس شغلی کارکنان در سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای شهر تهران. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی،  3 (1)، 21 -37.
سیدرضی (1380). نهج‌البلاغه؛ ترجمه محمد دشتی، قم: پارسایان.
شیخ ذکریایی، ندا و آتش‌زاده، فروزان (1394). رابطه اخلاق حرفه‌ای و تعهد سازمانی در اساتید دانشگاه علوم پزشکی کردستان. نشریه دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 25 (91)، 21 -30.
صانعی، مهدی و یاری، مریم (1393). تحلیل مؤلفه‌های اصول اخلاق حرفه‌ای مدیران در حوزه مدیریت منابع انسانی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری. 9 (1)، 1 -11.
صمدی، عباس و مهدوی‌خو، رضا (1388). بررسی تأثیر اخلاق مدیریتی بر تعهد سازمانی کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان همدان (مطالعه موردی)، فصلنامه تخصصی مالیات، 4، (52)، 45 – 71.
طاهری، ماهدخت؛ اسدی، عطاالله و خوشرنگ، حسین (1393). ارتباط بین سبک‌های رهبری مدیران گروه‌های آموزشی و رضایت شغلی اعضای هیئت علمی. مجله پرستاری و مامایی جامع‌نگر. 24 (71)، 56 – 63.
فراستخواه، مقصود (1385). اخلاق علمی رمز ارتقای آموزش عالی: جایگاه و سازوکارهای اخلاقیات حرفه‌ای علمی در تضمین کیفیت آموزشی عالی ایران. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 1 13 – 27.
فرامرز قراملکی، احد (1393). اخلاق حرفه‌ای. تهران: مجنون.
فرمهینی فراهانی، محسن و اشرفی، فاطمه (1393). اصول اخلاق حرفه‌ای در نهج‌البلاغه. پژوهش‌نامه علوی، 5 (1)، 67 – 86.
فلاح تفتی، علی‌محمد؛ زندی، هنگامه؛ دهقان، حمیدرضا؛ کریمی، مهران و دیگران (1389). بررسی خصوصیات اخلاقی اساتید از دیدگاه دانشجویان دانشگاه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. خلاصه مقالات یازدهمین همایش کشوری آموزش پزشکی، ص 251.
قنبری، سیروس؛ اردلان، محمدرضا؛ بهشتی‌راد، رقیه و سلطان‌زاده، وحید (1394). اخلاق حرفه‌ای اعضای هیئت علمی و رابطه آن با کیفیت آموزش عالی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 10 (2)، 39 – 49.
لاوتن، آلن (1381). مدیریت اخلاقی در خدمات دولتی؛ ترجمه محمدرضا ربیعی وحسن گیوریان. تهران: یکان.
مجلسی، محمدباقر (1403 ه.ق). بحارالانوار. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
محمودی، امیرحسین؛ عابدی، اکرم و حیدری، یونس (1391). بررسی شایستگی‌های حرفه‌ای مدیران گروه‌های آموزشی. فرایند مدیریت و توسعه، 25 (1)،  69 -92.
مرادزاده، حمیدرضا؛ پوراحمد، علی‌اکبر و اسدی، سارا (1393). شرح ویژگی‌های اخلاق حرفه‌ای کتابداران در آیینه اسلام. تهران: دبیزش.
مطلبی‌فرد، علیرضا و حمیدرضا آراسته (1390) بررسی تحلیلی و تئوریک اصول اخلاق و مؤلفه‌های اخلاقی تدریس در آموزش عالی با تأکید بر دیدگاه مورای و همکاران. مجموعه مقالات اولین همایش بین‌المللی مدیریت آینده‌نگری، کارآفرینی و صنعت در آموزش عالی. سنندج 28 و 29 اردیبهشت.
مکارم شیرازی، ناصر (1389). اخلاق در قرآن. قم: نشر امام علی (ع).
موسوی، مجتبی (1391) فلسفه اخلاق. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
نخودساز، محمدجواد (1387) بررسی میزان کاربست مؤلفه‌ای اخلاق حرفه‌ای در مراکز تربیت معلم شهرهای یزد و اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
نعمتی، محمدعلی و محسنی، هدی‌سادات (1389). اخلاق در آموزش عالی: مؤلفه‌ها، الزامات و راهبردها. پژوهشنامه اخلاق در آموزش عالی، 63، 9 – 46.
نیازآذری، کیومرث؛ عنایتی، ترانه؛ بهنام‌فر، رضا و کهرودی، زهرا (1393). رابطه اخلاق حرفه‌ای و تعهد سازمانی. نشریه پرستاری ایران. 27 (87)،  34 – 42.
یاراحمدی، محمد (1386). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، جلد 4. تهران: سمت.
 
Cadozier, V. (2002).The moral profession: A study of moral development and professional ethics of faculty. Texas: University of Texas.
Campbell, R. L. & Ivance, J. C. (1996) Moral Development theory. London: Sage.
Couch, S. & Dodd, S. (2005). Doing the right things: ethical issues in higher education. Journal of family and consumer sciences. 97 (3), 20-26.
Green, C. (2004). Is there an Australian idea of a University? Journal of Higher Education Policy Management. 26 (3), 297-314.
Janosik, S. M.; Creamer, D. G. & Humphrey, E. (2004). An Analysis of Ethical Problems Facing Student Affairs Administrators. NASPA Journal, 41 (2), 356-374.
Mike, B. (2001). Education policy and ethics. Continuum International Publishing.
Pinar, I. (2002). Research for academician value ethics. Saint Louis University. Journal of Business Ethics, 43 (13), 23-32.
PUIU, Silvia (2014). Students Perspective on Ethics Management of Higher Education System of Romania. Management and Marketing, 7 (2), 247-252.
Rahgoozar, T.; Latifnejhad, R. & Abbasi, M. (2014). Need to design a code of professional ethics of reproductive health, retrieved from: www.proquest.com. pp:23-30
Shapiro, J. & Pear, A. M. (2005). Managers’ moral decision-making patterns over time: a multidimensional approach. Journal of Business Ethics, 100 (2), 191-207.
Walker, K. D. (1994). Notions of “ethical” among senior educational leaders. The Alberta Journal of Educational Research, 40 (1), 21-34.
Walker, K. & Shakotko, D. (1999). The Canadian superintendency: Valuebased challenges and pressures. In P. T. Begley (Ed.), Values and educational leadership. (pp. 273-288). Albany, NY: State University of New York Press.
Wise, D. J. (2007). The development of moral imagination. Bus Ethics Q. 10 (4), 845-851.