رابطه مؤلفه‌های هوش هیجانی با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور با نقش تعدیل‌کننده جنسیت، سن و تحصیلات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور

2 کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی نقش جنسیت، سن و تحصیلات در رابطه مؤلفه‌های هوش هیجانی با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی و جامعه پژوهش شامل همه دانشجویان دانشگاه پیام نور در جنوب فارس به تعداد 4000 نفر بود. نمونه آماری شامل 145 نفر از این دانشجویان بود که به‌صورت تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌های؛ هوش هیجانی شرینگ و پرسشنامه استاندارد خلاقیت سلطانی بوده است. عمده‌ترین نتایج پژوهش نشان داد، بین مؤلفه‌های خودآگاهی و خودانگیزی هوش هیجانی و همچنین بین کل هوش هیجانی با خلاقیت دانشجویان پسر، رابطه مثبت و بین مؤلفه مهارت اجتماعی با خلاقیت آنها رابطه منفی وجود دارد؛ نتایج آزمون Z فیشر نشان داد که بین مؤلفه‌های خودآگاهی، مهارت و کل هوش هیجانی با خلاقیت پسران و دختران، بین مؤلفه خودانگیزی با خلاقیت دانشجویان با مدرک فوق دیپلم و لیسانس و بین مؤلفه خودانگیزی با خلاقیت دانشجویان در سنین مختلف تفاوت معنی‌دار وجود دارد. همچنین نتایج آزمون تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که در دانشجویان پسر، تنها متغیر خودآگاهی در یک گام و در دانشجویان دختر، متغیرهای خودانگیزی و خودکنترلی در دو گام، بیشترین همبستگی چندگانه را با پیش‌بینی خلاقیت دانشجویان داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Components of Emotional Intelligence and Students’ Creativity in Payame Noor University and the Moderating Role of Gender, Age and Education

نویسندگان [English]

  • Mahdi Amiri 1
  • Akbar Partabian 2
1
2
چکیده [English]

The aim of this descriptive-correlational study was to investigate the role of gender, age and education in relation to the link between components of emotional intelligence and students’ creativity in Payame Noor University. The research population was composed of all students of Payame Noor University in southern part of Fars province (N=4000). Besides, the statistical sample included 145 students, which were selected through cluster random sampling method. The research tools were limited to Shering's Emotional Intelligence Questionnaire and Soltani’s Standard Questionnaire of Creativity. The results showed that there was a positive relationship between self-consciousness and self-motivation. Furthermore, it was found that there was a positive relationship between emotional intelligence and male students’ creativity. In addition, it was indicated that there was a negative relationship between social skills and students’ creativity. The results of Fisher Test showed that there was a significant relationship between self-consciousness, skills and emotional intelligence and male and female students’ creativity. Besides, there was a significant relationship between self-motivation and students’ creativity studying in Associate Diploma and Master of Arts. Finally, it was found that there was a significant relationship between self-motivation and students’ creativity in different age groups. The results of stepwise regression analysis showed that the self-awareness variable represented the highest multiple correlation with male students’ predicted creativity in one step. Besides, it was indicated that self-motivation and self-control had the highest multiple correlation with female students’ predicted creativity in two steps.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender
  • age
  • education
  • emotional intelligence
  • creativity

مراجع

احمدی ازغندی، علی؛ فراست معمار، فرامرز؛ تقوی، سیدحسن و ابوالحسنی، آزاده (1385). روایی و اعتبار پرسشنامه رگه هوش هیجانی پترایدز و فارنهام. فصلنامه روان شناسان ایرانی، 10، 157-168.
پورفرج عمران، مجید (1387). بررسی رابطه بین خلاقیت، هوش هیجانی و خودکارآمدی. اولین کنفرانس ملی خلاقیت شناسی، TRIZو مهندسی و مدیریت نوآوری ایران.
رهنما، اکبر و عبدالملکی، جمال (1389). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد. اندیشه‌های نوین تربیتی، 5 (2)، 55-78.
سیف، علی‌اکبر (1383). روان‌شناسی پرورشی. تهران: آگاه.
صبری، مصطفی؛ البرزی، محبوبه و بهرامی، محمود (1392). رابطه الگوهای ارتباطی خانواده، هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی در دانش‌آموزان دبیرستانی. اندیشه‌های نوین تربیتی، 9 (2)، 35 – 63.
غفوری آثار، مریم؛ میرهاشمی، مالک و گنجی، حمزه (1395). سهم هوش هیجانی، ویژگی‌های شخصیتی و عوامل جمعیتی با میانجیگری انگیزش پیشرفت در تبیین خلاقیت دانش آموزان دوره متوسطه. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 6 (1)، 91 – 108.
قنبری، سیروس؛ اردلان، محمدرضا و محمدی، بهرام (1393). بررسی رابطه هوش هیجانی و خلاقیت با اثربخشی سازمانی مدارس دوره متوسطه شهرستان سنندج. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 4 (2)، 135 – 151.
گلمن، دانیل (1380). هوش هیجانی؛ ترجمه نسرین پارسا. تهران: انتشارات رشد.
گیج، نیت ل. و برلاینر، دیوید سی. (1992). روان‌شناسی تربیتی؛ ترجمـه غلامرضا خوی‌نژاد [و دیگران] (1374). مشهد: نشر پاژ: مؤسسه انتشارات حکیم فردوسی.
لطیفیان، مرتضی و البرزی، محبوبه (1385). بررسی نقش باورهای انگیزشی بر خلاقیت کودکان. فصلنامه انجمن ایرانی روان‌شناسی، 10 (4).
مقدم، اعظم؛ نیک‌بخت، اکرم؛ نیک‌نشان، شقایق و سیادت، سیدعلی (1387). بررسی رابطه بین هوش هیجانی با خلاقیت دانشجویان. مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 5 (1)،  99 -112.
منصوری، بهزاد (1380). هنجاریابی پرسشنامه هوش هیجانی سیبریا شرینگ در بین دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه‌های تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
میرمیران، سید جلیل (1385). کارآفرینی جامع. تهران: نشر کلمه.
نعیمی، امیر؛ صلاحی مقدم، نفیسه و نجفلو، پریسا (1395). تحلیل تأثیر هوش هیجانی بر روحیه کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تربیت مدرس. نامه آموزش عالی، 9 (36)، 97 – 114.
نوفرستی، اعظم و معین‌الغربائی، فاطمه (1389). هوش هیجانی و خلاقیت در دانشجویان. روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 7 (26)، 175 – 189.
هادی زاده مقدم، اکرم، رامین‌مهر، حمید و حسینی، سیدسجاد. (1388). بررسی ارتباط هوش هیجانی با گرایش کارآفرینانه (مطالعه موردی: سازمان‌های وابسته به شرکت نفت). توسعه کارآفرینی، 1 (4)، 139 – 162.
هاشمی، سهیلا (1388). هوش هیجانی، خلاقیت هیجانی و خلاقیت در دانشجویان هنر، ادبیات و علوم پایه. اندیشه‌های نوین تربیتی، 5 (2)، 79 – 103.
 
Antonio, Tony; Lanawati, T. A, & Christina, Lucya (2014). Correlations creativity, intelligence, personality, and entrepreneurship achievement. Social & Behavioral Sciences, 115, 251–257.
Averill, J. R. (2007). Together again: Emotion and intelligence reconciled. In G. Mattews, M. zeidner, & R. D. Roberts, (Eds.), Emotional intelligence: Knowns and unknowns (pp. 49-71), New York, Oxford University.
Bar-On, Reuven (1997). Bar-On Emotional Quotient Inventory: Technical Manual. Toronto: Multi-health System.
Bar-on, Reuven (2000). The handbook of Emotional in telliyence: theory Develop ment, Assessment and application at home, School and work Place. Sanfran Cisco.
Bar-On, Reuven & Parker, James (2000). Bar-On Emotional Quotient Inventory: Youth Version. New York: Multi Health Systems.
Batastini, Susan Dutch (2001). Relationship among student's emotional intelligence, creativity and leadership. Dissertation Abstracts International Section A: Humanities & Social Sciences, 62 (2-A), 456.
Batastini, Susan Dutch (2012). The relationship among student's emotional intelligence, creativity and leadership. Dissertation Abstract International Secction A: Humanities and Social Science, 62. (UMI No AAI 3006440).
Brackett, Marc A.; Mayer, John D.; &Warner, Rebecca M. (2004). EI and its relation to everyday behavior. Personality & Individual Differences, 36 (6), 1387-1402.
Ciarrochi, Joseph; Forgas, Joseph & Mayer, john D. (2001). Emotional intelligence in every day's life, Philadelphia, PA: Psychology press.
Chan, David W. (2005).Self-perceived creativity, family hardiness and emotional intelligence of Chinese gifted students in Hong Kong. Journal of Secondary Gifted Education, 16 (2,3), 47-56.
Goleman, Daniel (1998). Working with emotional intelligence. New York: Bantam.
Gustello, Stephen J.; Gustello, Denise D. & Hanson, Casey A. (2004). Mood disorder and emotional intelligence. Journal of Creative Behavior, 38, 260-281.
Gutbezahl, Jenifer & Averill, James R. (1996). Individual differences in emotional creativity as manifested in words and pictures, Creativity Research Journal, 9, 327-337.
Hennessey, B. A. (2000). Self-determination and the social psychology of creativity. Psychological Inquiry, 11 (4).
Higgs, Malcolm & Dulewics, Vic. (2002). Making Sense of Emotional Intelligence. London: ASE.
Higgs, Malcolm & Hender, J. (2006). Characteristics of Creative Managers. Journal of General Management, 29 (4) 1-20.
Isen, A. M. (1999). Positive affect and creativity. In S. W. Russ (Ed), Affect, creative experience, and psychological adjustment (pp.3-17). philadelphia:Brune/mazel.
Ivcevic, Zorana; Brackett, Marc A. & Mayer, John D. (2007). Emotional intelligence and emotional creativity. Journal of Personality, 75 (2), 199– 220.
Jafri, Hassan; Dem, Chimi & Choden, Sonam (2016). Emotional Intelligence and Employee Creativity: Moderating Role of Proactive Personality and Organizational Climate. Business Perspectives & Research, 4 (1) 54–66.
Karmeli, Abraham; Mckay, Alexander & Kaufman, James (2013). Emotional Intelligence and Creativity: The Mediating Role of Generosity and Vigor, the Journal of Creative Behavior, 0 (0), 1–21.
Keele, Sophie & Bell, Richard (2008). The factorial validity of emotional intelligence: An unresolved issue. Personality & Individual Differences, 44 (2), 487-500.
Latimer, Amy E.; Rench, Tara A., & Brackett, Marc A. (2007). Emotional intelligence: A framework for examining emotions in sport and exercise groups. Dynamics in Exercise & Sport Psychology (pp.3-27). New York: Routledge.
Mayer, John D. & Salovey, Peter (1997). What is emotional intelligence: In P. Salovey, & D. Sluyter (Eds.). Emotional development and emotional intelligence: Implications for educators, (pp. 3-31). New York: Basic Books
Mishra, Shikha (2014). The relationship between creative thinking and emotional intelligence at high school students. Journal of Psychology & Behavioral Science, 2, 197-204.
Olatoye, Ademola R.; Akintun, So, & Yakasai, M. I. (2010). Emotional intelligence, creativity academic achievement of business administration students. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 8 (2), 763-786.
Palfai, T. P., & Salovey, P. (1993-1994). The influence of depressed and elated mood on deductive and inductive reasoning. Imagination, Cognition & Personality, 13 (1), 57-71.
     http://dx.doi.org/10.2190/FYYA-GCRU-J124-Q3B2
Parker, J. D. A.; Saklofske, D. H.; Shaughnessy, P. A.; Huang, S. H. S.; Wood, L. M., & Eastabrook, J. M. (2005). Generalizability of the emotional intelligence construct: A cross-cultural study of North American Aboriginal Youth. Personality & Individual Differences, 39, 215-227.
Petrides, K. V.; Pita, Ria, & Kokkinaki, Flora (2007).The location of trait emotional intelligence in personaliti factor space. British Journal of Psychology, 98,273-289.
Runco, Mark Andrew & Albert, Robert (2006). Theories of creativity. Mc Graw hill press.
Saemi, Hossein; Goli, Majid, & Younesian, Ali (2014). The effectiveness of an emotional intelligence training program and its components on the creativity and academic achievement of high school students. Journal of School Health, 1, 17-20.
Sánchez-Ruiz, M. J.; Hernández-Torrano, D.; Pérez-González, J. C.; Batey, M., & Petrides, K. V. (2011). The relationship between trait emotional intelligence and creativity across subject domains. Motivation & Emotion, 35 (4), 461–473.
Salavera, Carlos; Usán, Pablo; Chaverri, Irene; Gracia, Nerea; Aure, Paula & Delpueyo, Mercedes (2017). Emotional intelligence and creativity in first- and second-year primary school children. Procedia - Social & Behavioral Sciences, 237, 1179 – 1183.
Schutte, Nicola S.; Malouff, John M. & Thorsteinsson, Einar B. (2013). Increasing emotional intelligence through training: Current status and future directions. Journal of Emotional Education, 5 (1), 7 -56.
Song, Lynda Jiwen; Huang, Guo- hua Peng; Zhengmin; Law, K. S.; Wong, C., & Chen, Zhijun (2010).The differential effaects of general mental ability and emotional intelligence on academic performance and social interactions. Personality & Individual Differences, 38 (1), 137-143.
Sternberg, R. (1988). A three-face t model of creativity. The nature of creativity. New York: Cambridge University Press.
Tee Suan Chin, Susan; Raman, Kavitha, Yeow, Jian Ai & Cyril Eze, Uchenna (2012). Relationship between Emotional Intelligence and Spiritual Intelligence in Nurturing Creativity and Innovation among Successful Entrepreneurs: A Conceptual Framework. Social & Behavioral Sciences, 57 (2012) 261 – 267.
Tran, Veronique (1998). The role of emotional climate in learning organization, the learning organization. Educational Management. 5 (2), 99-103.
Van-Roy, David; Alonso, A., & Viswesvaran, CH. (2005).Group differences in emotional intelligence scores: Theoretical and practical implications. Personality & Individual Differences, 38 (3), 69-700.
Wolfradt, U.; Felfe, J., & Koster, T. (2002). Self-perceived emotional intelligence and Personality. Imagination, Cognition & Personality, 21 (4), 293-300.
Zenasni, F. & Lubart, T. I. (2009). Perception of emotion, alexithymia and creative potential. Personality & Indivitual Differences, 46 (3), 353-358.
نامه آموزش عالی
دوره 11، شماره 44
بهمن 1397
صفحه 213-237

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار