در این مقاله، با توجه به اهمیت بازنگری و اصلاح ساختار و محتوای دورههای دکترا به بررسی تجارب اهم دانشگاههای 23 کشور جهان در خصوص برگزاری دورههای مذکور و مقایسۀ آن با تجارب آموزش عالی ایـران پـرداخته شده است. این بـررسی در سه مـؤلفۀ نحوۀ اداره، ساختار و محتوای دورهها، نظارت و سرپرستی، پایش و ارزیابی در دورههای دکترا و تحرک دانشجویی و اجرای دورههای دکترای مشترک با رویکردی تطبیقی و نیز روش کتابخانهای ـ اسنادی صورت گرفته بر اساس یافتههای این مطالعه، در اکثر کشورهای جهان بازنگری و اصلاح نحوة برگزاری و اجرای دورهها، تمایل به سمت نوعی تمرکز سازمانی در سطح دانشگاه، اتخاذ رویکرد بین رشتهای و بینالمللی شدن، پذیرش رویکرد انعطافپذیری در تعریف قوانین و روشهای مورد استفاده، سوق دادن دانشجویان دکترا به انجام پژوهشهای گروهی، برخوردار شدن نقش استاد راهنما از اهمیت ویژه و گام برداشتن در جهت توسعه و بهبود کیفیت فرایند سرپرستی و نظارت به چشم میخورد. توصیههای قابل ارائه برای دورههای دکترا در ایران: اتخاذ رویکرد انعطافپذیری مبتنی بر ماهیت رشتهها، تأکید بر بینالمللی شدن دورهها، توجه به شایستگیهای کانونی در میان دانشجویان دکترا و اتخاذ رویکرد حمایتی به جای رویکرد کنترلی در فرایند پایش و ارزیابی دورهها
Taking into account the importance of revision and reform in the structure and content of doctorial programs, this article investigates the experiments of holding doctoral courses in universities in 23 countries, and compares that with ranian higher education experiments. This investigation was carried out in three areas: 1. governance, structure and content, 2. supervision, guiding, monitoring and evaluation in doctoral programs, 3. executing shared doctoral courses with a comparative approach. Suggestions for PhD courses in Iran are: taking a flexible approach based on the nature of the fields, emphasizing international courses, and taking a supportive approach rather than a controlling one in the process of evaluating the courses.