per
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2009-08-23
2
6
9
36
29856
Original Article
تبیین عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش دانشگاهی
Factors Influencing Instruction Quality in Universities
یحیی معروفی
y.maroofi2007@gmail.com
1
علیرضا کیامنش
kiamaneshar@yahoo.com
2
استادیار دانشگاه بوعلی سینا همدان
استاد داشگاه تربیت معلم تهران
در اغلب کشورهای دنیا فعالیتهای دانشگاهی در قالب سه مأموریت: آموزش، پژوهش و خدمات دنبال میشود. ارزشیابی کیفیت فعالیتهای دانشگاهی، بدون شناخت عوامل اساسی مؤثر بر آن، منتج به نتایج نادرستی شده و نهفقط به ارتقاء کیفیت فرایند آموزش کمکی نخواهد کرد، بلکه موجب اتخاذ تصمیمات نادرست توسط مدیران و بیاعتمادی و بیزاری ، ارزشیابی شوندگان از فرایند ارزشیابی خواهد شد . تبیین عوامل اساسی مؤثر بر کیفیت آموزش دانشگاهی ، در سه بعد مدرس، دانشجو و محیط آموزش، هدف کلی این پژوهش را تشکیل میدهد . جامعه آماری مطالعه را اعضای هیئتعلمی رشتههای علوم تربیتی دانشگاههای دولتی که در سال ۱۳۸۴ دارای دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی مستقل و یا گروه علوم تربیتی بودهاند، تشکیل میدهد . با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای ، ۱۰۳ عضو هیئتعلمی، در چهار دانشگاه انتخابشده است . روش پژوهش ، توصیفی از نوع زمینهیابی است . ابزار جمعآوری اطلاعات را دو نوع پرسشنامه محقق ساخته، شامل پرسشنامه شناسایی عوامل اساسی مؤثر بر کیفیت آموزش بر مبنای روش دلفی و پرسشنامه اعتبار یابی عوامل پیشنهادی تشکیل میدهد . روایی ابزارها با استفاده از روایی محتوایی و پایایی آنها با استفاده از آلفای کرون باخ محاسبه شده است. از شاخص های آمار توصیفی برای تلخیص و آزمون T تک گروهی برای تحلیل دادهها استفادهشده است .
نتایج پژوهش ، حاکی از آن است که از بین ۱۲ مؤلفه و ۱۰۷ عامل بررسیشده ، ۱۱ مؤلفه و ۶۸ عامل با کسب میانگین ۴ و بالاتر (از حداکثر ۵) و انحراف معیار کمتر از ۱ ، به عنوان عوامل اساسی مؤثر در کیفیت آموزش شناختهشدهاند و بر مبنای یافتههای پژوهش، پیشنهادهای لازم بهمنظور ارتقاء فرایند ارزشیابی کیفیت آموزش دانشگاهی ارائه شد .
Traditionally, universities follow three missions i.e. instruction, research and services. The purpose of this research was the study of the factors influencing instruction quality in universities. The statistical population was the faculty members of psychology and educational departments or colleges out of 23 universities. Using the ratio stratified random sampling, 4 universities and 103 faculty members were selected. The data were gathered through two different questionnaires. The validity of the questionnaires were checked through analyzing content validity and the reliability was estimated through Cronback's alpha. Data were analyzed using ttest. The research was conducted in two steps, first recognizing the effective factors using literature. Second, determining the factors using the Delphi method. The findings showed that among the 12 components and 107 factors related to instruction quality in universities, 11 components and 68 factors were recognized as most important.
https://journal.sanjesh.org/article_29856_d1db4419de3a37755d0da0d5d73dbe7a.pdf
کیفیت آموزش در دانشگاه
مأموریتهای دانشگاه
آموزش
پژوهش
خدمات
مدرس
دانشجو
محیط آموزش
effective factors
Quality
University
instructional environment
faculty member
Student
per
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2009-08-23
2
6
37
65
29857
Original Article
الگوها، پیش بینی ها و واقعیت ها در تقاضای نیروی کار
Models, Predictions and Realities in Labor Demand
حسن طائی
1
استادیار دانشگاه علامه طباطبایی
این مقاله الگوهای برنامه ریزی و پیش بینی نیروی انسانی را که در قالب هفت طرح پژوهشی در ) نیازسنجی نیروی انسانی متخصص و سیاستگذاری توسعه منابع انسانی ) از طرح ملی هنگام تدوین برنامه سوم توسعه صورت گرفته است ، مورد بررسی قرار می دهد . هدف اصلی این مقاله ، بررسی و تطابق یافتههای طرح های مزبور با نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ است . طرح های مذکور در حوزه پیش بینی نیروی انسانی متخصص با کم شماری و در پیش بینی نیروی انسانی کل با بیششماری مواجه بوده اند. بسیاری از مطالعات انجام شده، پیشبینی رسمی یا الگوسازی تقاضا نیستند، بلکه پیشگوییهای شهودی درباره آینده که باید انتظار خود را از آنها محدود کرد .
In order to examine the future needs of Iranian youth for education and employment, the Iranian Management & Planning Organization (MPO) in collaboration with the "Institute for Research and Planning in Higher Education" (IRPHE) have undertaken a comprehensive research project of "Human Resource Development Planning and Policy Making"(20002009). The aim of the project was to recognize the status of country's human resources and to study the possibilities of enhancing the existing capabilities, given the real needs of the society, specially, of the labor market. In this paper, we compare the results of those projects with the facts of General Population and Housing Census (2006). Those projects underestimate professional human resources and overestimate total human resources. Finally, we may believe these studies are not official forecasting or modeling of labor demand but they may be categorized as futuristic studies, the models toward which we must limit our expectations.
https://journal.sanjesh.org/article_29857_ecf6b8d8ad9deacc83f6f78fa17ce3a5.pdf
برنامه ریزی نیروی انسانی
پیش بینی
الگوهای اقتصادی
تقاضای نیروی کار
آموزش عالی
human resource planning
Forecasting
economic models
labor demand
Higher Education
per
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2009-08-23
2
6
67
82
29858
Original Article
اشتغال و بیکاری دانش آموختگان زن
Employment and Unemployment among Iranian Women Graduates
احمدرضا روشن
pendar1234@gmail.com
1
مریم حسینی لرگانی
smhlargani@gmail.com
2
عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
زنان، موتور محرکه مهمی برای رشد و توسعه هستند و پرورش سرمایه انسانی آنها بسیار با اهمیت است . زنان، به ویژه در ده سال اخیر تمام سالهای عقب بودن از تحصیلات عالی را یکباره جبران کرده اند. یک دلیل این امر، این است که موفقیت شغلی و حرف های زنان در گرو کسب تجربیات تحصیلی است؛ همچنین فرض بر این است که برخورداری زنان از آموزش عالی به مشارکت بیشتر آنان در بازار کار کمک می کند. یافتههای مقاله حاضر نشان می دهد که سهم زنان از کل شاغلان دانش آموخته کشور در سال ۱۳۸۵ معادل ۳۱ درصد و سهم مردان ۶۹ درصد است؛ به عبارت دیگر، با وجودی که زنان و مردان سهم متعادلی درتعداد فارغ التحصیلان دارند (حدود 50-50) اما زنان دانش آموخته، در یافتن شغل با موانع بیشتری نسبت به مردان مواجه اند؛ به علاوه ، از مجموع 373 هزار بیکار دانشآموخته آموزش عالی سال ۱۳۸۵ کشور، 8/54 درصد از زنان و 2/45 درصد را مردان تشکیل میدهند. نرخ بیکاری دانش آموختگان در سال ۱۳۸۵ نیز در حد1/10درصد بوده است. با این ویژگی که این نرخ برای مردان 9/6 و برای زنان دانشآموخته 4/2 برابر بالاتر از این و برابر با 7/16 درصد است. همچنین، تغییر و تحولات ساختاری پدیدآمده در اقتصاد و در کیفیت نیروی کار به ویژه زنان، آن چنان که باید تفاوتی در گرایشهای بازار کار نسبت به جذب و به کارگیری زنان به وجود نیاورده است . با وجود آنکه ترکیب و کیفیت زنان متقاضی کار ، به خاطر نیل به آموز شهای سطوح برتر، به طور چشمگیری متحول شده اما این عامل نیز نتوانسته است، در روند راهیابی آنان به مشاغل دگرگونی معناداری ایجاد کند
Women are one of the essential factors for development and because of this, improving their human capital is important. In the recent decade, many women could upgrade their education and access higher education (HE). In general, when women improve their education, they can get more skills and find more and better jobs in labor market. The results of this article show that in 2006, women’s share in entire graduate employees is 31% and men’s share is 69%. In addition, ۸.٥٤% of 373000 unemployed graduates are women and ۲.٤٥% of them are men. In addition, the unemployment of educated people, in 2006, is 10.1%. This rate for men is 6.9% and for women is 16.7%. In spite of the economic changes and expanding, and the increasing quality of the women labor force, there is no tendency for increasing the women engagement in labor market.
https://journal.sanjesh.org/article_29858_ee09eb25f51f9c1b9369a3439d46faa3.pdf
دانش آموختگان زن
بیکاری زنان
اشتغال
آموزش عالی
دانشگاه
women graduates
employment
Unemployment
Higher Education
labor market83
per
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2009-08-23
2
6
83
99
29859
Original Article
بررسی و شناخت عوامل مؤثر در اثربخشی نظام آموزش فر اگیر دانشگاه پیام نور
Effective Factors in Distance Education in PayameNour University: A Pilot Study
شمس السادات زاهدی
1
علی حسن زاده
2
استاد دانشگاه علامه طباطبایی
کارشناس ارشد مدیریت MIS (شرکت برق منطقهای تهران)
مؤسسات آموزش عالی در تربیت نیروی ماهر ، کارآمد و مورد نیاز سازمانها نقش مهمی دارند . با توجه به تغییرات نوین در عصر دانش، نظام آموزش در کشور ایران همانند سایر کشورها دچار تغییرات اساسی شده است . سرعت تغییرات نیز چنان سریع است که هر چند سال ، یکبار نظام آموزشی را متحول میسازد. برای پاسخگویی به تقاضای روزافزون ، برای ورود به دانشگاه و به منظور رفع کمبود های موجود، روش های نوین آموزشی از جمله آموزش فراگیر و باز ایجاد شده است . در این روش ها ، سعی می شود فاصله میان یادگیرنده و یاددهنده با استفاده از رسانه های تعاملی ( کتاب، جزوه و نوار و...) کاهش یابد . در این پژوهش ، سعی شده است ، میزان موفقیت یا عدم موفقیت این روش ها با دید سیستمی بررسی شود و با استفاده از الگوی ارزشیابی CIPPعوامل عمده موثر در این دورهها شناسایی شدند . دراین پژوهش ، از توزیع آماری کای دو برای تحلیل داده ها استفاده شده است . نتایج این تحقیق نشان داد که عواملی از قبیل خصوصیات و ویژگیهای رفتاری، شناختی و عاطفی دانشجویان، لوازم و تجهیزات کمک آموزشی و محیط اجتماعی در اثربخشی نظام آموزشی فراگیر مؤثر است . در پایان ، راهکارهای مناسب برای بهبود این سیستم آموزشی ارائه شده است .
In today's volatile business environment, each organization needs welleducated employees. Therefore, universities and educating institutions in the society play important roles in training people. In this knowledge era, countries that are going with the pace of development have to care about their education system. The effectiveness of an education system is a key indicator of development. With regard to the enhancement of IT, new education systems such as distance learning have been emerged. In recent years, these systems have been developed rapidly in Iran. Now, more than one hundred thousand students are using the distance learning system. In this research, the effectiveness of this system was considered. Four factors have been evaluated in order to measure the effectiveness of PayameNour University distance education system i.e. inputs, procedure, outputs, outcomes, and environment, which are components of this system. Four hypotheses were applied to this research:
1) The effectiveness of distance education in PayamNour University is related to students' personal factors.
2) The effectiveness of distance education in PayameNour University is related to context and educational facilities.
3) The effectiveness of distance education in PayameNour University is related to outputs (final and intermediary) and outcomes of education system.
4) The effectiveness of distance education in PayameNour University is related to environmental factors.
https://journal.sanjesh.org/article_29859_0dbceba83cd1e6d865baf5e46737e15e.pdf
آموزش
آموزش از راه دور
اثربخشی
اثربخشی آموزش از راه دور
per
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2009-08-23
2
6
101
119
29860
Original Article
تعیین نگرش، گرایش و سطح مهارت دانشجویان تحصیلات تکمیلی نسبت به فناور ی اطلاعات
Determining the Attitude, Tendency and Skill Level of Graduate Students toward Information Technology
رضا شجیع
1
جواد غلامیان
2
نصراله جوادیان صراف
3
دانشجوی دکترای دانشگاه تربیت مدرس تهران
کارشناس ارشد دانشگاه فردوسی
استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
هدف از انجام این پژوهش توصیفی ، تعیین نگرش ، گرایش و سطح مهارت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد نسبت به فنّاوری اطلاعات بود . به همین منظور ، تعداد ۳۷۱ دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد ( ۲۹۶ نفر) و دکترای ( ۷۵ نفر) دانشگاه فردوسی ، به طور تصادفی با تخصیص متناسب در هر طبقه ، انتخاب و به پرسشنامه تجدید نظر شدة سنجش نگرش و مهارت فنّاوری اطلاعات دانشجویان تحصیلات تکمیلی، ساخته شده از سوی مرکز آموزشی مطالعات کاربردی (2004) پاسخ دادند. روایی پرسشنامه از سوی متخصصان و پایایی آن در یک مطالعه مقدماتی 79/0 تعیین شد. دادههای به دست آمده در این تحقیق در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی ( آزمون یومن ویتنی، کروسکال والیس و همبستگی اسپیرمن) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بین نگرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی به تفکیک جنسیت و رشتة تحصیلی تفاوت معنی داری وجود ندارد (P>0/05). همچنین بین مهارت دانشجویان در استفاده از فنّاوری اطلاعات به تفکیک رشته تحصیلی تفاوت معنی داری وجود داشته است(P<0/01) و سطح مهارت دانشجویان رشته های علوم تربیتی، مهندسی، علوم پایه و کشاورزی در وضعیت بهتری قرار دارد . بر پایه یافته های پژوهش، چالش اساسی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی، نداشتن مهارت های لازم برای استفاده بهینه از فنّاوری اطلاعات است که لزوم برگزاری کارگاهها و دوره های تخصصی را برای آنان یادآور می شود
The purpose of the present descriptive study was to determine the attitude, tendency and skill level of graduate students toward information technology. 371 MS and PhD students of Ferdowsi University were selected through stratified random sampling.
Information technology attitude and skills questionnaire (ECAR, 2004) was used. Content validity of this questionnaire was confirmed by experts, and the internal consistency of the questions in a pilot study was 0.79. Data analysis was performed by MannWhitney U, KruskalWallis and Spearman tests. Results showed that there was no significant difference between graduate students in attitude with regard to gender and field of study (p < 0.05). There was a significant difference between students' skills to use information technology with regard to field of study (p > 0.05). As a result, graduate students’ lack of essential skills in using computer and technology is a challenge they face. Therefore, conducting some special courses and workshops are useful for them to enhance their skills toward using information technology.
https://journal.sanjesh.org/article_29860_e091d151c1c8056e763daca19252ff91.pdf
نگرش
گرایش
مهارت
فنّاوری اطلاعات
دانشجویان تحصیلا ت تکمیلی
Attitude
tendency
skill
Information technology
graduate students
per
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2009-08-23
2
6
121
140
29861
Original Article
الگوی کاربردی هدایت راهبردی نظام اطلاعات دانشگاه
An Applied Model for the Strategic Leading of Information System in Universities
جعفر ترک زاده
djt2891@gmail.com
1
علیمحمد احمدوند
2
استادیار دانشگاه شیراز
دانشیار دانشگاه امام حسین
در شرایط پویا و پیچیده کنونی ، محیط و سیستم های دانشگاهی، اطلاعات صحیح و به موقع، نقشی اساسی و ارزشی راهبردی در کیفیت تصمیم گیری و اقدام و موفقیت دانشگاه در بهسازی و توسعه پویای خود و در نتیجه تضمین اثربخشی و سلامت سازمانی آن دارد؛ بنابراین، اتخاذ رویکرد راهبردی در قبال آن ضرورت می یابد . در این مقاله، پس از بیان مختصر نقش و اهمیت اطلاعات در توسعه دانشگاه و ماهیت راهبردی مدیریت نظام اطلاعات در این زمینه، الگویی کاربردی برای هدایت راهبردی نظام اطلاعات دانشگاه مشتمل بر سه بخش اصلی (تعیین مطلوبیت های راهبردی اساسی، تحلیل راهبردی و راه یابی راهبرد ی) و نُه گام عملی ارائه شده است . در نهایت به برخی الزامات استقرار و تحقق مطلوب آن در دانشگاه اشاره شده است. الگوی مذکور در مورد سایر نظام های کارکردی(ماموریت محور) دانشگاه قابل استفاده است.
The right and timely information has a strategic role in decisionmaking, action, and success of a university toward selfdevelopment, and the guarantee of its effectiveness and organizational health. In this article, after an introduction to the important role of information in university development, and strategic essence of its management, the strategic leading model (SLM) was introduced for strategic managing of university information system. SLM consists of three main sections (i.e. determining strategic desirability, strategic analysis, and strategic Path Finding) and nine practical steps. Finally, some directions for its establishment and achievement in university were provided. SLM is applicable to other functional systems in university too.
https://journal.sanjesh.org/article_29861_598e4dd5f66549720d92c13ae0c55206.pdf
دانشگاه
نظام اطلاعات
مدیریت راهبردی
الگوی هدایت راهبردی
University
information system
Strategic Management
strategic leading model (SLM)
per
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2009-08-23
2
6
141
154
29862
Original Article
بررسی موانع فعالیت های پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلا می واحد علی آباد کتول
Examining Barriers to the Research Activities of the Faculty Members of Islamic Azad University
مصیب عباسی
1
علیرضا خواجه شاهکوهی
2
غلامرضا خوش فر
3
حجت الله مقصودلو
4
عضو هیئت علمی دانشگاه ازاد اسلامی
عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان
عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی
با توجه به مطالعات صورت گرفته، انجام فعالیت های پژوهشی با موانع متعددی مواجه است که شناخت وضع موجود و رفع تنگناهای آن در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه ضرورت دارد . این تحقیق ، با هدف شناسایی و بررسی موانع انجام فعالیتهای پژوهشی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول انجام گرفت . مطالعة حاضر ، از نوع توصیفی است که به روش پیمایشی اجراء شد و ابزار اندازه گیری در این مطالعه پرسشنامه است . یافتههای تحقیق نشان می دهد که ، مهم ترین عوامل بازدارنده فعالیت های پژوهشی از نظر پاسخگویان به ترتیب اولویت: عوامل بازدارندة اداری (با میانگین 94/2) کمبودها (90/2)، اقتصادی – مالی (75/2)، شخصی – اجتماعی (74/2) و عوامل بازدارنده تخصصی (با میانگین 42/2) است. همچنان که از سطح معنیداری آزمون T مشخص است، موانع شخصی، موانع کمبودها و موانع اداری بر حسب ارزیابی مردان و زنان تفاوت معنی داری پذیرفته است. میانگین ارزیابی ها ، نشان می دهد زنان نقش موانع شخصی و اداری را بیش از مردان ارزیابی می کنند. همینطور نتایج ارزیابی T برای متغیر مدرک تحصیلی (فوق لیسانس – دکترا) نشان می دهد که برای سه دسته از عوامل تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده شده است. تکنینک آماری آنالیز واریانس یک طرفه (F) نشان میدهد که، از پنج متغیر وابسته دو متغیر، یعنی موانع اقتصادی و موانع اداری بر حسب نوع گروه آموزشی تفاوت معناداری دارد ؛ و از طرفی، برحسب وضعیت استخدامی پاسخگویان ، تنها یک متغیر، یعنی موانع کمبودها تفاوت معناداری پذیرفته است .
There are many barriers to performing research activities. Understanding the existing situation and resolving the problems and predicaments, especially among the faculty members are necessary. This research was carried out in 2007 with the aim of identifying and examining the barriers to performing research activities among the faculty members of Islamic Azad University (IAU) AliabadeKatool
Branch. The research findings show that the most important deterrent factors in research activities are as follows, (in the order of priority): administrative deterrent (with the average of 2.94), deficiencies (2.90), financialeconomic (2.75), personalsocial (2.74) and specialized deterrent factors (with the average of 2.42). Personal barriers, deficiencies and administrative barriers have a significant difference according to men and women’s evaluation. The average of evaluation shows that women give more importance to the role of administrative and personal barriers. In addition, the result of the ttest for the academic qualification variable (Master degree and PhD) shows that there is a significant difference between the two groups for three categories of factors. The statistical technique of the onesided variance analysis (Ftest) shows that out of five dependant variables, two variables, namely economic and administrative barriers have a significant difference according to the educational group. On the other hand, only one variable, namely deficiencies have a significant difference according to the respondent’s employment state.
https://journal.sanjesh.org/article_29862_20b45b30eab7225c45b6abf664b17a8e.pdf
دانشگاه آزاد اسلامی
عضو هیئت علمی
فعالیتهای پژوهشی
موانع پژوهشی
Islamic Azad University
faculty member
deterrent factors
research activities
research barriers