مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2
7
2009
11
22
مقایسۀ تجارب برگزاری دورههای دکترا در ایران با چند کشور جهان
9
40
FA
نسرین
نورشاهی
0000-0002-1221-6429
عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
nasso_43@yahoo.com
در این مقاله، با توجه به اهمیت بازنگری و اصلاح ساختار و محتوای دورههای دکترا به بررسی تجارب اهم دانشگاههای 23 کشور جهان در خصوص برگزاری دورههای مذکور و مقایسۀ آن با تجارب آموزش عالی ایـران پـرداخته شده است. این بـررسی در سه مـؤلفۀ<br /> نحوۀ اداره، ساختار و محتوای دورهها، نظارت و سرپرستی، پایش و ارزیابی در دورههای دکترا و تحرک دانشجویی و اجرای دورههای دکترای مشترک با رویکردی تطبیقی و نیز روش کتابخانهای ـ اسنادی صورت گرفته بر اساس یافتههای این مطالعه، در اکثر کشورهای جهان بازنگری و اصلاح نحوة برگزاری و اجرای دورهها، تمایل به سمت نوعی تمرکز سازمانی در سطح دانشگاه، اتخاذ رویکرد بین رشتهای و بینالمللی شدن، پذیرش رویکرد انعطافپذیری در تعریف قوانین و روشهای مورد استفاده، سوق دادن دانشجویان دکترا به انجام پژوهشهای گروهی، برخوردار شدن نقش استاد راهنما از اهمیت ویژه و گام برداشتن در جهت توسعه و بهبود کیفیت فرایند سرپرستی و نظارت به چشم میخورد. توصیههای قابل ارائه برای دورههای دکترا در ایران: اتخاذ رویکرد انعطافپذیری مبتنی بر ماهیت رشتهها، تأکید بر بینالمللی شدن دورهها، توجه به شایستگیهای کانونی در میان دانشجویان دکترا و اتخاذ رویکرد حمایتی به جای رویکرد کنترلی در فرایند پایش و ارزیابی دورهها
دورههای دکترا,سرپرستی,رویکرد تطبیقی
https://journal.sanjesh.org/article_29863.html
https://journal.sanjesh.org/article_29863_a2740a0e9f7e28f2fd07d4fc4a627545.pdf
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2
7
2009
11
22
بررسی ساخت و محتوای برنامة درس «اصول مدیریت آموزشی» دورۀ کارشناسی ارشد رشتۀ مدیریت آموزشی از دیدگاه استادان و دانشجویان
41
58
FA
محمد
رحمانی کرچگانی
دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
محمدرضا
بهرنگی
استاد دانشگاه تربیتی معلم تهران
behrangimr@yahoo.com
هدف این پژوهش، بازنگری و «بازآفرینی» برنامۀ درس «اصول مدیریت آموزشی»، به عنوان یکی از دروس اصلی دورة کارشناسی ارشد رشتۀ مدیریت آموزشی است. این مطالعه به دنبال یافتن پاسخ دو سؤال اساسی است: وضعیت موجود برنامۀ درسی «اصول مدیریت آموزشی» در دانشگاههای داخلی و خارجی چگونه است؟ و مفاهیم عمدۀ این مادۀ درسی، متناسب با شرایط و نیازهای فعلی دانشجویان و مدیران آموزشی کدام است؟ بنابراین، در این راستا، وضعیت دو مقولة «ساخت» و «محتوای» برنامة درسی، در قالب هفت سؤال پیرامون «ساخت» و سه سؤال پیرامون «محتوا» برای درس مذکور مطرح شده است. به منظور پاسخگویی به سؤالهای مورد بحث، نخست با استفاده از مطالعۀ نظری (مطالعۀ اسنادی و کاوشهای الکترونیکی)، سرفصلهای در حال تدریس درس «اصول مدیریت آموزشی»، در دانشگاههای ایران و برخی از دانشگاههای خارجی تعیین و سپس بر آن اساس، مطالعۀ میدانی در نمونهای متشکل از 16 نفر از استادان (مطالعه به صورت سرشماری) و 181 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، به صورت تصادفی از 16 دانشگاه کشور از طریق دو نوع پرسشنامة مجزا، انجام و نتایجی نیز احصاء شد. یافتههای این مطالعه نشان داد که وضعیت موجود «ساخت» و «محتوا» در برنامۀ درسی مورد مطالعه، پاسخگوی شرایط و نیازهای کنونی دانشجویان نیست و ایجاد تغییراتی در مفاهیم عمدة درس «اصول مدیریت آموزشی»، مطابق با الگوی پیشنهادی حاصل از این پژوهش ضروری است.
بازآفرینی,ساخت,محتوا,برنامۀ درسی,اصول مدیریت آموزشی,سرفصلهای مصوب,سرفصلهای جدید
https://journal.sanjesh.org/article_29864.html
https://journal.sanjesh.org/article_29864_a41a00aad8daf01146bc63d84b90864e.pdf
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2
7
2009
11
22
بررسی روند پیشرفت تحصیلی دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی و عوامل مؤثر بر آن
59
81
FA
شهرزاد
بارانی
دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه
فاطمه
درویشی
دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه
امیر
اعظمی
دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه
کیومرث
زرافشانی
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی و مرکز پژوهشی مطالعات اقتصادی - اجتماعی دانشگاه رازی
zarafshani2000@yahoo.com
هدف این پژوهش با روش توصیفی ـ همبستگی، بررسی روند پیشرفت تحصیلی دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی و عوامل مؤثر بر آن است. پژوهش در دو بخش صورت گرفته است: در بخش اول، با کمک آمار موجود و شاخصهای معدل کل و معدل ترم، روند پیشرفت تحصیلی دانشجویان از سال 82 تا 84 بررسی شد (159 N=). این روند، به طور کلی در تمامی دورههای روزانه و شبانۀ ورودیهای مختلف، بیانگر روندی افزایشی بود. مقایسۀ بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان روزانه و شبانه در هر ورودی نشان داد که به جزء ورودی 82 در سایر ورودیها این تفاوت از لحاظ آماری معنیدار است، اما مقایسۀ پیشرفت تحصیلی بین ورودیهای مختلف تفاوت معنیداری نشان نداد. در بخش دوم تحقیق با جامعۀ آماری 107 نفر دانشجوی دورۀ روزانه و شبانۀ ورودی 84 و 85 رشتۀ ترویج و آموزش کشاورزی، عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان شناسایی شد. دادههای مورد نظر از طریق پرسشنامه با روایی مطلوب از نظر متخصصان و پایایی مناسب (65/0=a) در قالب سرشماری جمعآوری شد. نتایج حاصل از آزمون رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نشان داد که 76 درصد از تغییرات متغیر پیشرفت تحصیلی (معدل) را ده متغیر شامل: محل نشستن در کلاس، وضعیت اقتصادی خانواده، اضطراب امتحان، خاستگاه سکونت، انگیزه و علاقه، باور به خودکارامدی، جمعیت خانواده، میزان ملاقات با استاد راهنما (مشاوره)، آیندۀ شغلی و میزان تحصیلات والدین تبیین میکنند. با توجه به نتایج، چیدمان کلاسها به صورت کنفرانسی، اتخاذ سیاستهای افزایش جذب و پذیرش دانشجویان بومی در دانشگاهها، برقراری فرصتهای بیشتر استادان راهنما برای ملاقات با دانشجویان و در نهایت بهرهگیری از الگوی یادگیری تجربی در آموزش پیشنهاد شد.
روند پیشرفت تحصیلی,عوامل مؤثر,ترویج و آموزش کشاورزی,محل نشستن در کلاس,رگرسیون
https://journal.sanjesh.org/article_29866.html
https://journal.sanjesh.org/article_29866_0756e63f932c4bf587f65e427e02c375.pdf
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2
7
2009
11
22
تعیین میزان آمادگی مدیران دانشگاهها برای استقرار مدیریت کیفیت جامع مورد مطالعه: یک دانشگاه دولتی
83
106
FA
مصطفی
کاظمی
استادیار دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد
وجیهه
هوشیار
دانشجوی دکترای مدیریت منابع انسانی
هدف اصلی این تحقیق تعیین میزان آمادگی مدیران دانشگاه برای استقرار مدیریت کیفیت جامع بوده است. در این تحقیق، شش اصل تعهد، مشتریگرایی(تأمین رضایت ارباب رجوع)، واقعگرایی، مشارکت و همکاری، آموزش و بهبود مستمر به عنوان اصول مدیریت کیفیت جامع در نظر گرفته شد. جامعۀ آماری شامل کلیۀ مدیران دانشگاه در سه سطح عالی، میانی و عملیاتی بوده است. روش نمونهگیری نیز به صورت تصادفی طبقهای بوده و برای تقسیم حجم نمونه میان طبقههای جامعه با توجه به حجم هر طبقه از شیوۀ تخصیص متناسب استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار spss استفاده شده است و دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که آمادگی مدیران دانشگاه برای استقرار مدیریت کیفیت جامع در حد مناسبی نیست.
آمادگی,اصول مدیریت کیفیت جامع,مدیران دانشگاه
https://journal.sanjesh.org/article_29867.html
https://journal.sanjesh.org/article_29867_523fe01e51916f7775d25e0c2ca9c454.pdf
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2
7
2009
11
22
مقایسۀ میزان انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانشجویان دورۀ کارشناسی پذیرفتهشده از طریق طرح فراگیر و آزمون سراسری در دانشگاه پیام نور مرکز ساری
107
121
FA
مهران
فرج الهی
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور
حمیرا
کاکوئی
رئیس گروه آموزش دانشگاه پیام نور مازندران
هدف پژوهش حاضر، مقایسۀ میزان انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانشجویان پذیرفتهشده از طریق طرح فراگیر و پذیرفتهشدگان از طریق کنکور سراسری در دانشگاه پیام نور و اهداف فرعی آن، مقایسۀ انگیزه و پیشرفت دانشجویان این دو گروه در رشتههای علوم انسانی و علوم پایه و همچنین در بین دو گروه دختر و پسر بوده است. جامعۀ آماری پژوهش، دانشجویان دورۀ کارشناسی دانشگاه پیام نور ساری هستند. روش این تحقیق، توصیفی از نوع زمینهیابی بوده و ابزار آن پرسشنامۀ استاندارد انگیزش که از سوی رمضان حسنزاده تهیه شده و دارای روایی بالا و پایایی 86درصد است و در تحقیقات متعددی مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین، از میانگین نمرات دو نیمسال تحصیلی دانشجویان (اول و دوم 86-85) برای سنجش پیشرفت تحصیلی استفاده شده است. برای تحلیل دادهها از آزمون آماریt استفاده شده و مشخص شده است که بین میزان انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانشجویان فراگیر و سراسری به طور کلی اختلاف معناداری وجود ندارد ولی در بین دانشجویان گروه علوم پایه، میزان انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانشجویان سراسری بیشتر از دانشجویان فراگیر است. نتیجۀ مشخص دیگر در تحقیق این است که از لحاظ جنسیت، انگیزه و پیشرفت دانشجویان دختر بیشتر از پسر بوده است که به نظر میرسد مشکلات مربوط به اشتغال و هزینۀ فرصت از دست رفته و ابهام در بهرهبرداری مناسب از مدرک تحصیلی در آینده از جمله عوامل تأثیرگذار در این تفاوت باشد.
آزمون سراسری,طرح فراگیر,پیشرفت تحصیلی,انگیزۀ تحصیلی
https://journal.sanjesh.org/article_29868.html
https://journal.sanjesh.org/article_29868_b604f4e53e72a1ba1286538090e55ede.pdf
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2
7
2009
11
22
مقایسۀ وضعیت اشتغال دانشآموختگان جویایکار رشتههای علوم انسانی با سایر رشتهها در استان یزد
123
139
FA
محمدعلی
فیض پور
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد
هانیه
پوش دوزباشی
دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه یزد
محمدرضا
دهقانپور
کارشناس ارشد اقتصاد و مدرش موسسه آموزش عالی جواد یزد
بررسی و مقایسۀ وضعیت اشتغال دانشآموختگان جویای کار رشتههای علوم انسانی با سایر رشتهها در استان یزد طی برنامۀ سوم توسعه، هدف اصلی این مقاله را تشکیل میدهد. از مجموع 100628 نفر بیکار جویای کار ثبتنامشده طی سالهای 83- 1371 در ادارات کار و امور اجتماعی استان یزد، 68096 نفر طی برنامۀ سوم توسعه در این مراکز ثبت نام کرده و این تعداد نیز جامعۀ آماری اولیۀ این پژوهش را تشکیل میدهد. جامعۀ آماری نهایی این مطالعه از 10773 نفر از افراد جامعۀ آماری اولیه با تحصیلات عالی و دانشگاهی تشکیل شده و از این تعداد، حدود 44 درصد فارغالتحصیلان گروه علوم انسانی بودهاند. با انتخاب نمونهای 426 نفری از جامعۀ اولیه طی دورۀ مورد مطالعه، 120 نفر دارای تحصیلات دانشگاهی بوده و نمونۀ آماری نهایی این مطالعه محسوب میشوند. دادههای مورد نیاز نیز با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمعآوری شده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد، نسبت دستیابی به شغل در بیکاران جویای کار با تحصیلات دانشگاهی گروه علومانسانی تفاوت معنیداری با این نسبت در دانشآموختگان سایر گروهها نشان نمیدهد. این در حالی است که تفاوتهای عمده و معنیداری را میتوان در نسبت مذکور برای فارغالتحصیلان رشتههای مختلف علومانسانی مشاهده کرد.
بیکاران جویای کار,دانشآموختگان علوم انسانی,استان یزد,برنامۀ سوم توسعه
https://journal.sanjesh.org/article_29869.html
https://journal.sanjesh.org/article_29869_cae9548efafb1ce9ac3096ef3a359a9f.pdf
مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی
نامه آموزش عالی
2008-4617
2783-2139
2
7
2009
11
22
شاخصهای تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
141
157
FA
مصطفی
شیخ زاده
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
m.sheikhzadehir@gmail.com
هدف اساسی این تحقیق، بررسی شاخصهای تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سال تحصیلی 88-87 است. ابزار پژوهش، پرسشنامه بوده و روایی صوری آن از طریق نظرسنجی متخصصان و پایایی آن نیز با انجام آزمون مجدد با همبستگی 77 درصد ارزیابی و تأیید شده است. در این پژوهش، 403 دانشجو به صورت تصادفی انتخاب شده و پرسشنامهها به روش خود گزارشدهی از سوی آنان تکمیل شده است. بخش اول پرسشنامه، به منظور بررسی خصوصیات جمعیتشناسی دانشجویان بوده و بخش دوم به منظور تعیین مهمترین شاخصهای تدریس اثربخش از دیدگاه آنها شامل ویژگیهای شخصیتی و ظاهری عضو هیئت علمی، مهارتهای علمی و فنی و محتوای درسی است. از دیدگاه دانشجویان، جنبههای قدرت ارتباط، روش تدریس دانشپژوهی و شخصیت فردی به ترتیب مهمترین جنبههای تدریس اثربخش را به خود اختصاص میدهد. در جنبۀ شخصیتی و ظاهری عضو هیئت علمی، ویژگیهای مربوط به لباس، علاقهمندی به تدریس، برخورد محترمانه با دانشجویان شاخصهای مهم شناختهشده و در زمینۀ مهارتهای علمی، برخورداری از دانش روز، در بخش مهارتهای فنی، ویژگیهای انتقال شفاف و واضح مطالب و نیز آمادهسازی کلاس برای تفکر و بحث شاخص مؤثر بوده و در بخش جنبۀ محتوای درسی، استفاده از منابع قابل فهم و عمیق به عنوان مهمترین شاخصهای تدریس اثربخش شناخته شده است.
تدریس اثربخش,شاخصهای تدریس,جنبۀ شخصیتی و ظاهری عضو هیئت علمی,دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی
https://journal.sanjesh.org/article_29870.html
https://journal.sanjesh.org/article_29870_a98a91176d427eb9dc97b72cd16b2b24.pdf