بررسی میزان همپوشانی عناوین پایان‌نامه های رشته برنامه درسی با مباحث مطرح در قلمرو این رشته (بر اساس نظریه بوشامپ) در دانشگاه‌های تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا

چکیده

مهم‌ترین کارکرد آموزش عالی تولید دانش است و دانشگاه جایگاه مهم دانش پژوهی است. دانشجویان تحصیلات تکمیلی بخش عمد‌ه‌ای از پژوهشگران کشور را تشکیل می‌دهند. پایان‌نامه‌های آنها، بستر مناسب مطالعه و تحقیق در هر رشته علمی است. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان همپوشانی عناوین پایان‌نامه‌های رشته برنامه درسی براساس نظریه بوشامپ می‌باشد. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی و از نظر هدف کاربردی و به روش بررسی اسنادی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی رشته برنامه درسی دانشگاه‌های تهران شامل تربیت مدرس، تربیت معلم، علامه طباطبایی، شهید بهشتی، پیام نور و دانشگاه‌ آزاد اسلامی تهران می‌باشد. با توجه به محدودیت تعداد جامعه آماری، نمونه آماری منطبق بر جامعه آماری در نظر گرفته شده، برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیلی تفسیری استفاده شده است.
 یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که پایان‌نامه‌های رشته برنامه درسی در دانشگاه‌های تهران تمامی مباحث مطرح در این حوزه را پوشش نمی‌دهند. بیشترین تعداد پایان‌نامه‌ها در حوزه طراحی برنامه درسی و در سطح محتوا انجام پذیرفته است. بسیاری از عناوین پایان‌نامه‌ها تکراری است. برخی از حوزه‌های برنامه درسی از قبیل فضا، زمان و گروه‌بندی دانش‌آموزان مورد غفلت قرار گرفته است. در عین حال، تعدادی از پایان‌نامه‌ها نیز، در حوزه‌های غیرتخصصی انجام شده است. در پایان باتوجه به یافته‌ها و پیشینه پژوهشی، پیشنهادهایی ارائه گردید. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of overlaps between dissertation titles in the field of Curriculum and relevant proposed issues within this domain in universities of Tehran (on the basis of Beau champ's theory)

نویسنده [English]

  • Parvin Ahmadi
چکیده [English]

The foremost mission of higher education is producing knowledge and university is a place of great importance in scientific researches. Graduate and post graduate students serve as a significant part of a country’s research team and their theses lays an apt ground for further study and research in different fields of study. The aim of this study is to investigate the rate of overlaps of dissertation titles on the basis of Beauchamp’s theory. In terms of type, this study is a descriptive research and in terms of aim, it is a practical study which has been done using official document survey method. The study consists of titles of theses of Curriculum from universities of Tehran. The universities are Tarbiaat Modares University (TMU), Tarbiat Moallem University, Allame Tabatabaii University (ATU), Shahid Beheshti University (SBU), Payame Nour University and Islamic Azad University. Considering all the limitations in the number of available population, the number of samples has been confirmed with this population. For analyzing data, we have employed the analytical interpreting method. Findings indicate that theses of Curriculum in Tehran universities do not cover all of the subjects within this field. Most of the theses are surrounding curriculum design and have been done regarding concept matters. The majority of thesis titles are repetitive. Some areas of curriculum are neglected such as place, time and categorization of students. Moreover, some theses have been done in non-technical areas.
In the end, some suggestions are proposed considering the research background and our findings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The titles of curriculum thesis
  • curriculum domain (area)
  • Beauchamp's theory
  • universities of Tehran
آهویی، معصومه (1385). ارزیابی بازخورد دانش‌پژوهانه دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه‌های تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی. دانشگاه سمنان.
اجتهادی، مصطفی (1377). تحلیلی بر توانمندی و کاستی‌های نظام آموزش عالی در جمهوری اسلامی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی. سال ششم. شماره 3. ص57-33
احمدی، پروین (1386). بررسی پایان‌نامه‌های رشته برنامه درسی دانشگاه‌های تهران طرح پژوهشی دانشگاه الزهرا (س).
بحرینی، محمدحسین (1347). پژوهش در دانشگاه: تنگنا‌ها و راه‌حل‌ها. پژوهش‌نامه خبری شماره 2، سال دوم، ص4-7
بختیاری، صادق (1376). جایگاه پژوهش در آموزش عالی و نقش آن در توسعه اقتصادی اجتماعی. مجموعه مقالات سمینار آموزش عالی در ایران. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
تودارو، مایکل (1367). توسعه اقتصادی در جهان سوم. ترجمه غلامعلی فرجادی. جلد اول. چاپ سوم. تهران: سازمان برنامه و بودجه.
سیلور، جی، گالن، الکساندر، ویلیام و لوئیس، آرتور جی (1376). برنامه‌ریزی درسی برای تدریس و یادگیری بهتر. ترجمه غلامرضا خوی نژاد. انتشارات آستان قدس رضوی.
شریعتمداری، علی (1385). جامعه و تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات امیرکبیر.
صادقی، محمد (1376). بررسی عوامل مؤثر در ارتقای کیفی تحقیقات دانشجویی. مجموعه مقالات سمینار آموزش عالی در ایران. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
صافی، احمد (1383). آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی تحصیلی و متوسطه. تهران: انتشارات سمت.
طلایی، محمد؛ روحی، سپیده؛ ثابت، بابک؛ بقایی، عبدالمهدی و بهمن، پروانه (1379). جایگاه پژوهش در بین دانشجویان پزشگی: ارزشیابی و موانع موجود در دانشگاه علوم پزشکی. سال ششم. شماره 2.
فدایی عراقی، غلامرضا (1374). تحلیلی بر روش‌های تهیه پایان‌نامه‌های دوره کارشناسی ارشد و دکتری. تهران: فصلنامه پژوهش وبرنامه‌ریزی در آموزش عالی. شماره 1، سال سوم، شماره مسلسل 9.
قنبری، لیلا (1386). مقایسه کیفیت پیشنهادها (پروپزال‌ها) و پایان‌نامه‌های دانشجویان کارشناسی ارشد از دیدگاه مدیریت کیفیت‌نگر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی. دانشگاه الزهرا.
گالبرایت، جان کنت (1344). روش‌های توسعه اقتصادی. ترجمه پریدخت وحیدی. تهران: دانشگاه تهران.
مایور، فدریکو و آگوستو فورتی (1377). علم و قدرت. ترجمه پریدخت وحیدی. تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی – اجتماعی.
ملک، حسن (1381). بررسی تحصیلات تکمیلی در نظام آموزش عالی ایران دوره دکتری علوم انسانی از نظر اعضای هیأت علمی این دوره‌ها 78-77. مجله مطالعات و پژوهشهای دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. شماره31-30
مهاجری، علی (1387). بررسی عوامل مؤثر بر بی‌توجهی دانشجویان به پژوهش. فصلنامه علمی زانکو. شماره 15 پاییز 87.
مهرمحمدی، محمود (1381). برنامه درسی: نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها. انتشارات به نشر آستان قدس رضوی.
مهرمحمدی، محمود (1384). قبض و بسط قلمرو برنامه درسی و نسبت آن با روش‌شناسی پژوهش در این قلمرو. در کتاب قلمرو برنامه درسی در ایران. تهران: انتشارات سمت.
میرلوحی، سیدحسین (1380). جایگاه پژوهش در برنامه‌های درسی دانشگاهی. سایت دانشگاه الزهرا. آی /آر/ ای جرنالز/ نونامه.
نادری، عزتاله و سیف نراقی، مریم (1368). روشهای تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی. تهران: انتشارات بدر.
نیلی، محمدرضا؛ نصر، احمدرضا و اکبری، نعمت‌اله (1383). بررسی کیفیت راهنمایی استادان راهنمای پایان‌نامه‌های دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان. مجموعه مقالات همایش آموزش عالی و توسعه پایدار.
یوسفی‌نژاد، وحید و قادری، ابراهیم (1380). بررسی نگرش دانشجویان علوم پزشکی به پژوهش و عوامل مؤثر بر آن در سال 1379. فصلنامه علمی زانکو. شماره 17و18. تابستان و پاییز 1380.
 
Bauchamp, G (1981). Curriculum Theory. 4th ed. New York: peacock Publishers.
Gough. N (2005). Notes From Workshop on Curriculum Inquiry. Teacher Training University, Tehran: Iran.
Klein, F, M (2003). Alternative Curriculum Conceptions and Designs. In Ornstein Allan C. and Others, Contemporary Issues in Curriculum. Third ed. Allan and Bacon, Pearson Education Inc. Boston.
Saylor , J. G. Alexander, W. M (1974). Planning Curriculum for Schools. Holt Rinehart and Winston. New York.