واکاوی دلالت‌های نظریه ارتباط‌گرایی در عناصر برنامه درسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه بیرجند

2 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه بیرجند

چکیده

این پژوهش در پی واکاوی دلالت­های نظریه ارتباط­گرایی در خصوص عناصر برنامه درسی است. در این پژوهش از روش کیفی "جستار نظرورزانه" به­عنوان روش پژوهش و از ابزار "بررسی مستندات" به‌عنوان ابزار جمع­آوری اطلاعات استفاده شده است. مبانی نظری و مستندات مرتبط با نظریه ارتباط­گرایی با روش تأملی تجزیه و تحلیل شد و از این طریق ویژگی های عناصر برنامه درسی طبق نظر میلر استخراج شد. بر اساس یافته‌ها در این نظریه اهداف برنامه درسی انعطاف­پذیر، زایا، تعاملی، واگرا و ارزشی است. دانش‌آموز آگاه و به‌روز، مستقل و مرکز فرایند یادگیری است. معلم با حضور مداوم در فرایند یادگیری مسئول خلق زیست­بوم است. روش‌های یاددهی یادگیری فناورانه، فرایندمحور، غیرمستقیم و مبتنی بر ارتباط عوامل آموزشی است. محیط ارتباط­گرا باز، منعطف، مشارکتی و فناورانه است. روش­های ارزشیابی فرایندمحور، همیشگی، غیرخطی است و علی­رغم ارزشیابی سریع، خطای ارزشیابی کم و دقت آن زیاد است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the Implications Connectivism Theory on the Elements of the Curriculum

نویسندگان [English]

  • Sadegh Hamedinasab 1
  • Mohsen Ayati 2
چکیده [English]

Abstract: This research looks for analysing connectivism theory and its implications on the elements of curriculum. In this study, "Speculative Essay" is used as research method and "Review of Documentation" is used as a tool for information gathering. The analysis of literature and documents related to connectivism theory approach was reflective and due to the comprehensiveness and relevance more radical elements of the curriculum in terms of connectivism theory on the basis of Miller characteristics were extracted curriculum elements. Based on this theory curriculum, goals are flexible, productive, interactive, divergent and valuable. Students are aware and up to date, independent and in the centre of the learning process. The teacher with ongoing presence in the learning process is responsible for creating an ecosystem. Learning- teaching methods are technological, process-oriented, indirect and is based on educational factors communication. Connectivism environment is open, flexible, collaborative and technological. Evaluation methods are process-oriented, perpetual and non-linear, and despite the rapid assessment, assessment error is low and its accuracy is high.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Connectivism theory
  • Curriculum
  • Network
  • ecology
اسکندری، حسین (1388). نقد معرفت‌شناسی نظریه ارتباط‌گرایی (دانش ارتباطی و دانش توزیع شده) بر اساس معرفت‌شناسی اسلامی، چهارمین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی آموزش الکترونیک، تهران، دانشگاه علم و صنعت ایران.
اسکندری، حسین؛ فردانش، هاشم و سجادی، سید مهدی (1389). ارتباط‌گرایی: در رقابت یا همسویی با دیگر نظریه‌های یادگیری؛ روان‌شناسی تربیتی، 5(15)، 33-64.
ایمان­زاده، علی (1387). بررسی مبانی و پیامدهای تربیتی دیدگاه معرفت‌شناختی ژیل دلوز و نقد آن بر اساس معرفت‌شناسی صدرایی. رساله دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه تربیت مدرس.
پاک‌سرشت، محمدجعفر (1386). نظریه‌های تربیتی و چالش‌های نظریه‌پردازی، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 20، 125-148.
پورشافعی، هادی؛ طالب­زاده، لیلا و آرین، ناهید (1394). نظریه‌ها و دیدگاه‌های یادگیری. بیرجند: انتشارات دانشگاه بیرجند.
رضایی، عیسی و نثری، شبنم (1392). چارچوبی نظری برای الگوی طراحی آموزشی ارتباط‌گرا، تکنولوژی آموزشی، 6 (29)، 36-40.
رضایی، عیسی؛ نیلی، محمدرضا؛ فردانش، هاشم و شاه‌علیزاده، محمد (1393). تحلیل محتوای کیفی نظریه ارتباط‌گرایی و ارائه الگوی مفهومی طراحی زیست‌بوم‌های یادگیری، مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی، 1 (5)، 33-45.
رضایی، عیسی؛ نثری، شبنم و آرمند، محمد (1392). نظریه ارتباط‌گرایی و کاربرد آن در طراحی کتب درسی دانشگاهی، عیار، 24، 81-94.
زارعی، عیسی (1393). دانش و یادگیری: مبانی نظریه ارتباط‌گرایی، فصلنامه اطلاع‌رسانی و ارتباطات، 1 (3 و 4)، 141-152.
شوبرت، و. (1991). پژوهش فلسفی: جستار نظرپردازانه در روش­شناسی مطالعات برنامه درسی؛ ترجمه محمود مهرمحمدی و همکاران. تهران: سمت، 1388.
فتحی واجارگاه، کوروش (1388). اصول و مفاهیم اساسی برنامه­ریزی درسی. تهران: انتشارات تدبیر.
ملکی، حسن (1395). مقدمات برنامه­ریزی درسی. تهران: سمت.
مهرمحمدی، محمود و دیگران (1390). برنامه درسی، نظرگاه­ها، رویکردها و چشم‌اندازها. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
میلر، جان پی. (1392). نظریه‌های برنامه درسی؛ ترجمه محمود مهرمحمدی. تهران: سمت.