بررسی اثر وابستگی نفت بر کیفیت آموزش درکشورهای نفت‌خیز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

کیفیت آموزش، از دغدغه‌های اصلی نظام‌های آموزش عالی در اغلب کشورهای جهان بوده است و امروزه با مطرح شدن اقتصاد دانش‌بنیان، کیفیت آموزش و میزان یادگیری مهارت‌های علمی اهمیت بیشتری پیدا کرده ‌است. مطالعات تجربی نشان‌دهنده درجه وابستگی هزینه‌های آموزش به نفت به‌عنوان یکی از کانال‌های کاهش کیفیت آموزش است. در این مطالعه، اثر وابستگی نفت بر کیفیت آموزش در کشورهای نفت‌خیز بررسی شده است. تخمین ضرایب به‌وسیله روش داده‌های تابلویی و با استفاده از اطلاعات دوره زمانی ۲۰۰1-۲۰۱7 این کشورها صورت گرفته است. بر اساس نتایج، وابستگی به نفت با کیفیت آموزش رابطه منفی و معنی‌داری دارد. کیفیت آموزش با درآمد سرانه، رشد جمعیت، رابطه مثبت و معنی‌داری دارد. همچنین هزینه دولت برای آموزش با وابستگی به نفت رابطه مثبت و معنی‌داری دارد. کیفیت آموزش و هزینه‌های دولت بر آموزش نیز هر دو با بیکاری رابطه منفی و معنی‌داری دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Oil Dependence on Quality of Education in Oil-Rich Countries

نویسندگان [English]

  • Alireza Shakibai 1
  • Zeinolabedin Sadeghi 1
  • Zahra madadizade 2
1
2
چکیده [English]

Education quality has been a big concern of higher education systems in many countries across the globe. Empirical studies show that education expenditures rely so much on oil revenues, which has been one of the channels of decreasing the quality of education. Today, with the advent of the knowledge-based economy, the importance of quality education and the learning of scientific skills have become more important. This study investigates the effect of oil dependence on quality of education in oil-rich countries. The coefficients are estimated by panel data method using data in time period of 2017-2020 in these countries. According to the results, oil dependency has a negative and significant impact on the quality of education. Quality of education is positively and significantly associated with per capita income and population growth. And there is a positive and significant relationship between government expenditure on education and oil dependency. The quality of education and government spending on education both have a negative and significant relationship with unemployment

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil Dependency
  • Quality of Education
  • Resource Curse
  • Oil Rents
آذر، عادل؛ غلامرضایی، داود؛ دانایی‌فرد، حسن؛ و خداداد حسینی، حمید (1392). تحلیل پویای ارتباط صنعت و دانشگاه در خط مشی‌های آموزش عالی برنامه پنجم توسعه با رویکرد پویایی سیستم. چشم‌انداز مدیریت صنعتی، 3(9)، 79-115.
اسحاقیان، مهدی (1382). کیفیت در نظام تعلیم وتربیت شاخص‌های کیفیت در نظام تعلیم وتربیت (سطح خرد). فصلنامه آموزه، 19، 1-15.
بانک جهانی (1386). یادگیری مادام‌العمر در اقتصاد دانش‌محور؛ ترجمه مصطفی عمادزاده و فریماه کسائیان. اصفهان: جهاد دانشگاهی.
بهبودی، داود؛ اصغرپور، حسین؛ بهشتی، محمدباقر؛ و محمدلو، نویده (1390). مقایسه نقش کیفیت نهادی بر بلای منابع طبیعی در بین کشورهای صادرکننده نفت خام. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 6(11)، 61-80.
توفیقی، حمید؛ و یحیوی رازلیقی، حسن (1395). تأثیر رانت نفتی بر کیفیت نهادها در اقتصادهای نفتی. سیاست‌گذاری اقتصادی، 8(16)، 21-40.
جعفری، پریوش؛ و احمدی، امینه (۱۳۸۹). بررسی نقش آموزش عالی در اقتصاد دانش به منظور ارائه مدل مناسب. آینده‌پژوهی مدیریت (پژوهش‌های مدیریت)، 21(87)، 134-113.
خضری، محمد؛ و رنانی، محسن (۱۳۸۳). رانت‌جویی و هزینه‌های اجتماعی آن. پژوهشنامه مفید، 10(45)، 45 -80.
سبحانی‌نژاد، مهدی؛ و افشار، عبدالله (1387). تعیین ماهیت و مؤلفه‌های کیفیت‌سنجی نظام آموزش عالی به منظور شناخت چالش‌ها و طرح پاره‌ای راهکارهای نوآورانه. فصلنامه دانشگاه اسلامی، 12(4)، 66-80.
سلیمی‌فر، مصطفی؛ و خادم، فاضله (1395). امکان اقتصادسنجی و ارائه الگوی مدیریت بهینه درآمدهای نفتی (مورد مطالعه ایران). گزارش راهبرد وتوسعه، 49، 202-177.
صامتی، مجید؛ و اسمعیل درجانی، نجمه (1392). تأثیر وفور منابع طبیعی بر سیاست‌های مالی دولت در ایران طی دوره (1387 - 1357) با تأکید بر فرضیه نفرین منابع طبیعی. سیاست‌های مالی و اقتصادی، 1(3)، 53-70.
طاهرپور، جواد؛ و صمدیان، فرزانه (1392). چالش های نظام آموزش در اقتصادهای متکی به نفت: مطالعه موردی ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 73(22)، 130-107.
لطفی، عباسعلی؛ و جلایر لایین، شیوا (1397). تببین سرمایه‌گذاری در آموزش‌وپرورش و ارتباط آن با توسعه اقتصادی (مطالعه موردی: کشورهای در حال توسعه منتخب). پژوهش‌های اقتصاد پولی، 26(17)، 201-224.
محمدی، رضا؛ فتح‌آبادی، جلیل؛ یادگارزاده، غلامرضا؛ میرزامحمدی، محمدحسن و پرند، کورش (1384). ارزشیابی کیفیت در آموزش عالی: مفاهیم، اصول، روش‌ها و معیارها. تهران، سازمان سنجش آموزش کشور.
نظری شاکر، حسین؛ و حسنوند، مرضیه (1390). جنبه‌های آموزش کیفی در جهت رسیدن به رشد اقتصادی. همایش ملی آموزش در ایران 1404، تهران، پژوهشکده سیاست‌گذاری علم، فناوری و صنعت.
هادی،رضا؛ رضاپور، یوسف؛ و سلمان‌پور، صدیقه (1395). شاخص‌های سنجش کیفیت آموزش عالی براساس مدل کانو در دانشگاه ارومیه. نشریه آموزش و ارزشیابی، 34(9)، 5-35.
‏ Auty, R. (1993). Sustaining Development in Mineral Economies: The Resource Curse Thesis. New York: Oxford University Press
Barro, Robert J. (1997). Education as a Determinant of Economic Growth. A Cross- Country Empirical Study (Cambridge, Mass.: MIT Press, 1997).
Colclough, C., & Al-Samarrai, S. (2000). Achieving Schooling for All: Budgetary Expenditures on Education in Sub-Saharan Africa and South Asia. World Development, 28(11), 1927-1944.
Farzanegan, M. R., & Thum, M. (2018). Does oil rents dependency reduce the quality of education? Empirical Economics, 1-49.
Gylfason, T. (2001). Natural Resources, Education, and Economic Development. European Economic Review, 45(4), 847-859.
Hanushek, E. A., & Woessmann, L. (2012). Schooling, educational achievement, and the Latin American growth puzzle. Journal of Development Economics, 99(2), 497-512.
Ivanceviche, J. M. (2001). Human Resource Management, 8th Ed., Boston: McGraw-Hill/​Irwin.