مقایسۀ تجارب برگزاری دوره‌های دکترا در ایران با چند کشور جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

چکیده

در این مقاله، با توجه به اهمیت بازنگری و اصلاح ساختار و محتوای دوره‌های دکترا به بررسی تجارب اهم دانشگاه‌های 23 کشور جهان در خصوص برگزاری دوره‌های مذکور و مقایسۀ آن با تجارب آموزش عالی ایـران پـرداخته شده است. این بـررسی در سه مـؤلفۀ
نحوۀ اداره، ساختار و محتوای دوره‌ها، نظارت و سرپرستی، پایش و ارزیابی در دوره‌های دکترا و تحرک دانشجویی و اجرای دوره‌های دکترای مشترک با رویکردی تطبیقی و نیز روش کتابخانه‌ای ـ اسنادی صورت گرفته بر اساس یافته‌های این مطالعه، در اکثر کشورهای جهان بازنگری و اصلاح نحوة برگزاری و اجرای دوره‌ها، تمایل به سمت نوعی تمرکز سازمانی در سطح دانشگاه، اتخاذ رویکرد بین رشته‌ای و بین‌المللی شدن، پذیرش رویکرد انعطاف‌پذیری در تعریف قوانین و روش‌های مورد استفاده، سوق دادن دانشجویان دکترا به انجام پژوهش‌های گروهی، برخوردار شدن نقش استاد راهنما از اهمیت ویژه و گام برداشتن در جهت توسعه و بهبود کیفیت فرایند سرپرستی و نظارت به چشم می‌خورد.  توصیه‌های قابل ارائه برای دوره‌های دکترا در ایران: اتخاذ رویکرد انعطاف‌پذیری مبتنی بر ماهیت رشته‌ها، تأکید بر بین‌المللی شدن دوره‌ها، توجه به شایستگی‌های کانونی در میان دانشجویان دکترا و اتخاذ رویکرد حمایتی به جای رویکرد کنترلی در فرایند پایش و ارزیابی دوره‌ها

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing the Experiment of Holding PhD Courses in Iran and Other Countries

نویسنده [English]

  • Nasrin Nourshahi
چکیده [English]

Taking into account the importance of revision and reform in the structure and content of doctorial programs, this article investigates the experiments of holding doctoral courses in universities in 23 countries, and compares that with ranian higher education experiments. This investigation was carried out in three areas: 1. governance, structure and content, 2. supervision, guiding, monitoring and evaluation in doctoral programs, 3. executing shared doctoral courses with a comparative approach. Suggestions for PhD courses in Iran are: taking a flexible approach based on the nature of the fields, emphasizing international courses, and taking a supportive approach rather than a controlling one in the process of evaluating the courses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • doctorial programs
  • Supervision
  • comparative approach
حسن لی، کاووس (1386). ضرورت بازنگری در برنامه­های آموزشی دورۀ دکترا زبان و ادبیات فارسی دانشگاه‌های کشور با معرفی برنامه جدید دانشگاه شیراز، مجموعه مقالات همایش تأملی بر دوره­های دکترا تخصصی در ایران، تهران: مؤسسۀ پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی.
خامسان، احمد (1386). چالش­های ایجاد برنامه­های دکترا برخط، مجموعه مقالات همایش تأملی بر دوره­های دکترا تخصصی در ایران، تهران: مؤسسۀ پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی.
خورشیدی، رزا (1379). بررسی کیفیت آموزشی دوره­های دکترا علوم انسانی دانشگاه شیراز در دو دورۀ زمانی، مجموعۀ مقالات همایش تأملی بر دوره­های دکترا تخصصی در ایران، تهران: مؤسسۀ پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی.
رشیدی، ناصر (1386). دورۀ دکترا آموزش زبان انگلیسی در ایران: مشکلات و راه‌حل‌ها، مجموعه مقالات همایش تأملی بر دوره­های دکترا تخصصی در ایران، تهران: مؤسس، پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی.
ساکتی ، پرویز (1385). ارزیابی کیفیت آموزشی دوره­های تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز، معاونت پژوهشی دانشگاه شیراز، مجموعۀ مقالات همایش تأملی بر دوره‌های دکترا تخصصی در ایران، تهران: مؤسسۀ پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی.
مؤسسۀ پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی (1386). گزارش همایش تأملی بر دوره‌های دکترا تخصصی در ایران.
مؤسسۀ پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی (1387). آمار آموزش عالی ایران سال تحصیلی 87-1386.
منهاج، محمدباقر (1386). فلسفۀ ایجاد دورۀ دکترا (فنی ـ مهندسی) در دانشگاه‌های ایران و جهان (اهداف و چالش­ها) مجموعه مقالات همایش تأملی بر دوره­های دکترا تخصصی در ایران، تهران: مؤسسۀ پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و شورای عالی برنامه­ریزی (1384). آیین‌نامۀ دکترا (PhD) مصوب 27/1/84.
European university Association (2005). Doctoral Programmes for  the European Knowledge society.
Bar- llan university (2009). Ph.D. Degree studies. Available at: www.Bia.ac.il/index  .
Ankara university (2009). Doctoral degree, Available at:  www.Ankara.edu.tr .
European university Association (2007). Doctoral Programmes in Europe's universities: Achievements and challenges.
University of Technology Malaysia (2009). Available at:  www.utm.edu.my.
Harvard university (2009). Academic programe, Available at: www.Gse.Havvard.edu .
Stanford  university (2009). Programs & Degrees, Available at: www.ed.stanford.Edu/suse/programs/degree.
National university of Singapore (2009). Education at NUS, Available at: www. Nus. Edu.sg.
 Malaysia university of  Science and Technology (2009); Academic programs. Available at: www.must.edu.my.
Multimedia university (2009). Available at: www.mmu.edu.my.
Boud, David and lee Alison (2009). Changing practices of doctoral education. Routlege taylor & francis Group London & Wewyork.
Scoff, David, Brown Andrew, Lunt Ingrid & Thorne Lucy (2004) Professional Doctorates: integrating professional and Academic Knowledge. The society for research into Higher education & open university press.
Green, Howard and powll, Stuart (2005). Doctoral study in contemporary Higher education. The society for research into Higher education & open university press.