اصول اخلاقی نشریه و مصادیق سوء رفتار در نشر
سیاستهای اخلاقی این نشریه بر اساس اصول کمیته بینالمللی اخلاق نشر (Cope) و رعایت منشور اخلاقی نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. در این منشور، به خط مشیهای نشریات برای تضمین رفتار اخلاقمدار همه شرکتکنندگان دخیل در فرایند نشر اشاره شده است. نویسندگان، داوران، دبیران علمی و سردبیر باید این اصول اخلاقی را رعایت کنند.
لینک متن اصل آییننامه COPE به زبان اصلی از سایت: به https://publicationethics.org
برای دیدن نمودار آییننامه اخلاقی «COPE» به زبان فارسی اینجا کلیک کنید.
ناشر
✔ در این نشریه، قضاوتها تخصصی و حرفهای بوده و علایق شخصی دخالت داده نمیشود.
✔ در این نشریه، رعایت اصول اخلاقی توسط سردبیر و دبیران علمی، هیئت تحریریه و داوران کنترل میشود.
✔ در این نشریه، مقالهها از لحاظ سرقت ادبی و تقلب و سوء رفتارهای احتمالی بررسی میشوند.
✔ این نشریه در مواقع نیاز اصلاحات، توضیحات، و واپس گیری های لازم را انجام خواهد داد.
✔ این نشریه در صورت اثبات هر سوء رفتار با آن برخورد خواهد کرد.
سردبیر و دبیران علمی
✔ دبیران علمی این نشریه باید مقالههای ارسال شده را تا هنگام انتشار محرمانه نگه میدارند.
✔ سردبیر، دبیران علمی و داوران باید در رابطه با پذیرش یا رد یک مقاله تصمیمگیری کنند.
✔ دبیران علمی این نشریه باید اصل بینامی داوران را حفظ کنند.
✔ دبیران علمی این نشریه باید از تعارض منافع جلوگیری کنند.
✔ دبیران علمی این نشریه باید سرقت ادبی و تقلبهای احتمالی را شناسایی کنند و در موارد نیاز اصلاحات، توضیحات، واپسگیری و اظهار پوزش کنند.
✔ دبیران علمی این نشریه نباید اطلاعات مقالهها را برای افرادی غیر از نویسندگان و داوران فاش کنند.
✔ دبیران علمی یا اعضای دیگر نشریه از مقالههای منتشر نشده برای مقاصد شخصی استفاده نمیکنند.
✔ اعضای هیئت تحریریه درباره مقاله خود تصمیمگیرنده نیستند و مقالههای آنان همانند سایر مقالهها برای داوران ارسال میشود.
داوران
✔ داوران این نشریه باید با دبیران علمی برای تصمیمگیری در رابطه با انتشار مقالههای ارسال شده همکاری کنند.
✔ داوران دعوت شده به این نشریه باید به محرمانه نگه داشتن مقالههای ارسال شده متعهد باشند.
✔ داوران باید نظرات خود را به دبیران علمی برای تصمیمگیری در رابطه با پذیرش یا رد مقاله در مهلت مقرر ارائه دهند.
✔ داوران باید محرمانه نگه داشتن مقالههای ارسال شده و استفاده نکردن از اطلاعات آنان برای مقاصد شخصی را رعایت کنند.
نویسندگان
✔ مقالهها نباید در جای دیگری (بجز در قالب چکیده یا بخشی از یک سخنرانی، مقاله مروری یا پایاننامه) چاپ شده باشند یا در نشریه دیگری در حال بررسی باشند.
✔ نویسنده مسئول باید از رضایت دیگر نویسندگان همکار مطمئن شود.
✔ نویسندگان باید از مؤسسهای که مقاله ارسال شده مربوط به آن است، اجازه داشته باشند.
✔ نویسندگان باید به حامی مالی خود در اجرای روند پژوهش اشاره کنند.
✔ نویسندگان باید فرم تعهد اخلاقی را به نشریه ارائه دهند.
✔ این نشریه دسترسی آزاد است و نویسندگان حق مالکیت مقاله خود را دارند اما به عموم افراد نیز اجازه دانلود، چاپ، و توزیع مقاله خود را میدهند.
✔ نویسندگان مقاله باید بر اینکه چه کسی نویسنده مسئول است و فرایند پیگیری و بازنگری مقاله را بر عهده میگیرد، توافق کنند.
✔ در صورتی نویسندگان خطای مهمی را در مقاله خود دیدند، باید بهسرعت دبیر علمی نشریه را برای تصحیح آن مطلع کنند.
✔ نویسندگان باید بدانند ممکن است مقاله آنان با استفاده از نرمافزارهای سرقت ادبی تحلیل شود؛ چراکه سرقت ادبی از خطاهای جدی و غیراخلاقی تلقی میشود.
مصادیق نقض اصول اخلاقی انتشار توسط نویسندگان
✓سرقت ادبی: سرقت ادبی به معنای استفاده عمدی از مقالهها یا ایدههای دیگران به نام خود است. حتی استفاده از یک عبارت از شخص دیگر بدون ذکر منبع، سرقت محسوب میشود.
✓دادهسازی و تحریف: دادهسازی یعنی پژوهشگر در عمل مطالعه و بررسی نکرده اما داده و نتیجهگیری ارائه میدهد. همچنین، تحریف یعنی پژوهشی را اجرا کرده اما دادهها و نتایج آن را تغییر میدهد.
✓ارسال همزمان: یک مقاله به دو نشریه فرستاده میشود.
✓ارسال دونسخهای (المثنی): وقتی دو یا چند مقاله دارای فرضیات، داده ها و نتایج یکسان فرستاده میشود.
✓ارسال تکراری (اضافی): به معنی تقسیم یک مطالعه به مقالههای متعدد و ارسال آنها به نشریه است.
✓سهیم کردن نادرست نویسنده دیگر: همه نویسندگان باید در نگارش مقاله ارسال شده به نشریه سهیم باشند.
✓دستکاری منابع: در فهرست منابع پایانی مقاله، منابع متعددی درج میشود که در محتوای نوشته نامی از آنها نیست.
*درج قدردانی از حامی یا تأمینکننده اعتبار پژوهش (در صورت وجود) در مقاله الزامی است.