بررسی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش از دیدگاه دانشجویان (مطالعه موردی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا

3 دانشجوی کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

با توجه به اهمیت نظام‌ آموزش عالی کشاورزی در تمام ابعاد رشد و توسعه انسانی، اقتصادی و کشاورزی و ضرورت اطمینان یافتن از عملکرد مطلوب آن‌؛ هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش در نظام‌ آموزش‌ عالی‌ کشاورزی است. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان سال آخر مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا در سال 1395-1394 است (250N=). 140 نفر از آنها به‌صورت تصادفی به‌عنوان نمونه تحقیق انتخاب داده­های مورد نیاز و با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد. داده‌ها با استفاده از آمارهای توصیفی، همچنین آزمون‌های همبستگی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که کیفیت آموزش در جامعه مورد بررسی تقریبا در سطح متوسط قرار دارد. از بین عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش، عوامل دانشجویان و استادان در سطح متوسط و امکانات و تجهیزات و محتوای آموزشی در سطح نسبتا نامطلوبی قرار داشتند. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد سه متغیر استادان، دانشجویان و محتوای آموزشی 7/50 درصد از تغییرات متغیر کیفیت آموزش را تبیین می‌کنند. همچنین سهم متغیر استادان بیشتر از سایر متغیرها بوده بعد از آن، دانشجویان و محتوای آموزشی به ترتیب سهم کمتری در تبیین متغیر وابسته داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of Effective Factors on Improving the Quality of Education: Case Study in College of Agriculture, Bu-Ali Sina Universty

نویسندگان [English]

  • Reza Movahedi 1
  • Mariam Shirkhani 2
  • Bahareh Talebi 3
1
2
3
چکیده [English]

Abstract: According to both the importance of agricultural higher education system in all dimensions of human, economic, and agricultural development and the necessity of ensuring its optimal performance, the purpose of this paper is to study the effective factors on improving the quality of education in agricultural higher education system. The target population of this study includes all B.Sc. and M.Sc. students of Bu-Ali Sina University in the last academic year of their education 2015-2016 (N= 250). Of those students, 140 people were selected by random sampling method and then required data were gathered by a questionnaire tool. The data were analyzed by both descriptive statistics, correlation and regression analysis tests. The results showed that the quality of higher education among the target groups was at an average level. Among the effective factors on improving the quality of education, two factors include students and faculty members' status were at the average level and two factors educational facilities and educational content were relatively poor. Regression analysis showed that three variables of faculty members, students, and educational content explained 50.7 percent of dependent's variance (higher education quality). Also, the proportion of faculty members’ variable was more than any other variables and after that, students and educational content had a smaller proportion in explaining the dependent variable, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Quality
  • education
  • Agricultural Higher Education System
آذر، عادل؛ غلام‌رضایی، داود؛ دانایی‌فرد، حسن و خداداد‌ حسینی، حمید (1392). تحلیل چالش کیفیت آموزش عالی در برنامه پنجم توسعه. راهبرد فرهنگ، 21، 139 – 171.
آقائی، میلاد؛ آقائی، اصغر و فضلی، صفر (1390). ارزیابی نظام موجود کیفیت آموزش و عوامل مؤثر بر آن در مقاطع تحصیلی مختلف از دیدگاه دانشجویان. فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، 4 (2)، 157 – 181.
بازرگان، عباس (1393). ارزشیابی آموزشی: مفاهیم، الگوها و فرآیند عملیاتی. تهرن: انتشارات سمت.
بازرگان، عباس (1394). استانداردهای آموزش عالی: از آرمان تا واقعیت. نامه آموزش عالی، 8 (30)، 11 – 23.
بریمانی، ابوالقاسم؛ صالحی، محمد و صادقی، محمدرضا (1390). بررسی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش عالی در دوره تحصیلات تکمیلی از دیدگاه دانشجویان. فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی، 2 (4)، 51 -70.
حجازی، یوسف و مشهدی، مهدی (1386). تأثیر آموزش عالی کشاورزی بر توسعه عمومی دانش‌آموختگان. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 3 (1)، 27 – 42.
خراسانی، اباصلت؛ یمنی‌دوزی سرخابی، محمد؛ پرداختچی، محمدحسن و صباغیان، زهرا (1389). طراحی و تدوین مدلی برای بررسی کیفیت دانشگاه‌های دولتی ایران بر اساس مدل‌های رایج کیفیت در رویکرد سیستمی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 12 (48)، 25 – 50.
سارانی، ولی‌اله؛ حجازی، یوسف؛ حسینی، سیدمحمود و رضوانفر، احمد (1394). بررسی رابطه بین سبک رهبری تحول‌آفرین با بهبود کیفیت آموزش عالی کشاورزی (مورد مطالعه: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 46 (2)، 255 – 265.
سلطانی، ایرج (1383). نظارت آموزشی، بسترساز بهبود کیفیت آموزشی. تهران: انتشارات ارکان.
سلیمانی مطلق، خدایار (1384). بررسی عوامل آموزشی مؤثر بر کیفیت آموزش دانشگاهی از دیدگاه اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه لرستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
شریف‌زاده، ابوالقاسم و عبدالله‌زاده، غلام‌حسین (1390). بررسی رضایت دانشجویان کشاورزی از کیفیت آموزشی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 61، 51 – 74.
شفیع‌زاده، حمید (1391). مقایسه تضمین کیفیت از طریق تجهیز امکانات آموزشی در مؤسسات آموزش عالی پیام نور، آزاد و غیرانتفاعی. فصلنامه روان‌شناختی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، 3 (1)، 85- 97.
شفیعی رودپشتی، میثم و میرغفوری، سید حبیب‌الله (1387). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات آموزشی بخش آموزش عالی دانشکده مدیریت دانشگاه یزد. فصلنامه آموزش عالی ایران، 1 (2)، 71 – 97.
شهرکی‌پور، حسن (1391). شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزشی دوره‌های کارشناسی ارشد دانشگاه علوم تربیتی دانشگاه آزاد واحد رودهن. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی (دانش و پژوهش در علوم تربیتی- برنامه درسی)، 9 (34)، 118 – 124.
صفا، لیلا؛ ایروانی، هوشنگ و شعبان‌علی فمی، حسین (1387). تحلیل دیدگاه دانشجویان نسبت به مؤلفه‌های مؤثر در تبیین کیفیت آموزش کشاورزی (پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران). مجله کشاورزی، 10(2)، 83 – 90.
صفری، ثنا (1390). ویژگی‌های فرایند تدریس ـ یادگیری در آموزش عالی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 13 (50)، 73 - 90.
عباسی، عفت و حجازی، یوسف (1389). نقش رهبری، فرهنگ و یادگیری سازمانی در ارتقای عملکرد دانشکده‌های کشاورزی ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 16 (2)، 61 – 79.
عبدالله‌زاده، غلامحسین و شریف‌زاده، محمدشریف (1394). آسیب‌شناسی کیفیت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. نامه آموزش عالی، 8 (32)، 137 - 163.
غنچی، مستانه؛ حسینی، سیدمحمود و حجازی، یوسف (1391). تحلیل عاملی مؤلفه‌های مدیریتی تأثیرگذار بر کیفیت آموزش عالی از دیدگاه اعضای هیئت علمی پردیس‌های کشاورزی دانشگاه تهران. مجله پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، 5 (2)، 1 – 18.
غنچی، مستانه و خشنودی‌فر، زهرا (1393). تحلیل مؤلفه‌های کیفیت خدمات آموزشی از دیدگاه دانشجویان رشته‌های کشاورزی دانشگاه اراک. نامه آموزش عالی، 7 (27)، 99 – 113.
فعلی، سعید؛ بیگلری، نگین و پزشکی راد، غلامرضا (1390). رضایت‌مندی دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس از کیفیت خدمات آموزشی ارائه شده به آنها با استفاده از مدل کیفیت خدمت SERVQUAL. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 2 (2)، 199 – 207.
نادری، ابوالقاسم (1387). ارزیابی تطبیقی- کارآمدی آموزش دانشگاهی رویکردی مناسب برای چالش‌های روش‌شناسی بهبود کیفیت. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 47، 19 – 51.
هویدا، رضا و مولوی، حسین (1387). فرایند بهبود کیفیت آموزشی از نظر اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های استان اصفهان: مقایسه‌ای بر اساس مقیاس AQIP. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8 (1)، 132 -141.
یمنی‌دوزی سرخابی، محمد و بهادری حصاری، مریم (1387). مقایسه برخی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش دوره‌های کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های شهید بهشتی و صنعتی شریف. فصلنامه آموزش عالی ایران، 1 (1)، 57 – 77.